Hiç bir dönemde üniversiteler ve YÖK bu denli taraf olma, bu taraflılığın bir göstergesi olarak siyasete yaranma ve yaslanma dönemi yaşamamıştı. Egemen siyasetin gölgesinden kurtulamayan, kurtulmak bir yana bu gölgeyi büyütmeye çalışmak için yarışan üniversitelerde akademik başarının sırtı yerden kalkmak bilmiyor. Akademisyenlerin proje, araştırma, yayın, patent gibi faaliyetlerini desteklemek amacıyla uygulanan akademik teşviklerde, geçen yıl sitesinde açıklama bulunmayan 11 üniversitede dışında kalan devlet üniversitelerinde görev yapan yaklaşık 120 bin öğretim elemanından ancak 26 bininin hesaplamaya dahil olmak için gerekli 30 puan sınırını aşabildiği dikkati çekti.
2016 yılında kamu üniversitelerinde 126 bin 536 akademisyen görev yapmaktadır. Bu yıl internet sitesinde akademik teşvik sonuçlarını açıklamayan 19 üniversite bulunmaktadır. Açıklama yapmayan bu 19 üniversitede yaklaşık 28 bin akademik personel görev yapmaktadır. 19 Üniversite dışında kalan ve sonuç açıklayan üniversitelerde görev yapan 98 bin 536 akademisyenden 36 bin 82 akademisyen 30 puan sınırını aşabildi. 2015 yılına göre 20016 yılında 30 puan sınırını aşanların 10 bin kişi artması bir olumluluk olmakla birlikte bu artışın yeterli olmadığını görmek gerekmektedir. İçlerinde uluslararası alanda entelektüel olmuş, kendi alanında otorite olarak kabul gören bilim insanlarının da bulunduğu 250’ye yakın barış için imza veren akademisyeni kapının önüne koymakla övünen üniversitelerinde bulunduğu bu tablo Türkiye üniversitelerinin hali pür melalini gözler önüne sermektedir. Egemen siyasete yaranmak için birbiriyle yarışan üniversiteler ile YÖK’ün oluşan bu akademik teşvik tablosu karşısında şapkayı önüne alıp kendini, üniversite sistemini sorgulama ve öz eleştiri yapma erdemliliğini göstermesini beklenmek toplum olarak hepimizin hakkı olsa gerek.
İŞTE DEVLET ÜNİVERSİTELERİNİN AKADEMİK TEŞVİK KARNESİMemurlar Net Sitesinde tablo halinde yer alan bulgularda akademik teşvik sonuçlarına ulaşılan üniversitelerde akademik teşvik için belirlenen 30 puan sınırını geçen personel oranı Ege ve Sakarya Üniversitesi dışında hiçbir üniversitede %50’nin üzerinde görünmüyor. Yeni kurulan üniversitelerin yanında kuruluş tarihi çok eskiye dayanan üniversitelerde de akademik teşvik ödeneği alan akademisyenlerin oranı %50’ye ulaşmıyor. Üniversitelerde görev yapan toplam 126 bin 536’dan 28 bin düşüldüğünde geriye 98 bin 536 kalmaktadır. Bu tabloya göre akademik teşvik alan akademik personel oranı %36.62 olmaktadır. Ortaya çıkan sonuçlara bakarak üniversitelerde akademisyenlerin 1/3’ü akademik teşvik alabilecek çalışmalar yapmış olduğunu,2/3’nün ise yaptığı çalışmaların 30 puan sınırını aşmaya yetmediğini söyleyebiliriz.
DEVLET ÜNİVERSİTELERİNİN AKADEMİK TEŞVİK KARNESİ |
|||||||||
S.NO |
ÜNİVERSİTE ADI |
KURULUŞ |
MEVCUT |
AKADEMİK TEŞVİK ÖDENEĞİ ALACAK ÖĞRETİM ELEMANI SAYISI |
ORAN |
||||
1 |
Ege Üniversitesi |
1955 |
3086 |
1589 |
51,49 |
||||
2 |
Sakarya Üniversitesi |
1992 |
1907 |
959 |
50,29 |
||||
3 |
Hacettepe Üniversitesi |
1957 |
3600 |
1792 |
49,78 |
||||
4 |
Gazi Üniversitesi |
1926 |
3815 |
1868 |
48,96 |
||||
5 |
Gebze Teknik Üniversitesi |
1992 |
525 |
251 |
47,81 |
||||
6 |
Namık Kemal Üniversitesi |
2006 |
916 |
418 |
45,63 |
||||
7 |
Selçuk Üniversitesi |
1975 |
2560 |
1159 |
45,27 |
||||
8 |
Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi |
2006 |
745 |
335 |
44,97 |
||||
9 |
Necmettin Erbakan Üniversitesi |
2010 |
1540 |
684 |
44,42 |
||||
10 |
Uşak Üniversitesi |
2006 |
582 |
258 |
44,33 |
||||
11 |
Ahi Evran Üniversitesi |
2006 |
659 |
288 |
43,70 |
||||
12 |
Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi |
2007 |
584 |
255 |
43,66 |
||||
13 |
Atatürk Üniversitesi |
1954 |
2664 |
1133 |
42,53 |
||||
14 |
Ordu Üniversitesi |
2006 |
638 |
266 |
41,69 |
||||
15 |
Bursa Teknik Üniversitesi |
2010 |
209 |
87 |
41,63 |
||||
16 |
Yalova Üniversitesi |
2008 |
478 |
198 |
41,42 |
||||
17 |
Çukurova Üniversitesi |
1973 |
2133 |
883 |
41,40 |
||||
18 |
Kastamonu Üniversitesi |
2006 |
626 |
253 |
40,42 |
||||
19 |
Eskişehir Osmangazi Üniversitesi |
1993 |
1510 |
608 |
40,26 |
||||
20 |
Dokuz Eylül Üniversitesi |
1982 |
3197 |
1276 |
39,91 |
||||
21 |
Ondokuz Mayıs Üniversitesi |
1975 |
2254 |
897 |
39,80 |
||||
22 |
Bartın Üniversitesi |
2008 |
503 |
200 |
39,76 |
||||
23 |
İnönü Üniversitesi |
1975 |
1613 |
633 |
39,24 |
||||
24 |
Balıkesir Üniversitesi |
1992 |
965 |
378 |
39,17 |
||||
25 |
Düzce Üniversitesi |
2006 |
1001 |
389 |
38,86 |
||||
26 |
Aksaray Üniversitesi |
2006 |
695 |
270 |
38,85 |
||||
27 |
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi |
1992 |
1518 |
587 |
38,67 |
||||
28 |
İskenderun Teknik Üniversitesi |
2015 |
225 |
87 |
38,67 |
||||
29 |
İstanbul Üniversitesi |
1933 |
5378 |
2060 |
38,30 |
||||
30 |
Giresun Üniversitesi |
2006 |
761 |
288 |
37,84 |
||||
31 |
Uludağ Üniversitesi |
1970 |
2329 |
881 |
37,83 |
||||
32 |
Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi |
2010 |
1005 |
379 |
37,71 |
||||
33 |
İstanbul Medeniyet Üniversitesi |
2010 |
570 |
211 |
37,02 |
||||
34 |
Mersin Üniversitesi |
1992 |
1523 |
563 |
36,97 |
||||
35 |
Karadeniz Teknik Üniversitesi |
1955 |
2468 |
904 |
36,63 |
||||
36 |
Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi |
2007 |
449 |
164 |
36,53 |
||||
37 |
Gaziosmanpaşa Üniversitesi |
1992 |
1184 |
427 |
36,06 |
||||
38 |
İzmir Katip Çelebi Üniversitesi |
2010 |
764 |
275 |
35,99 |
||||
39 |
Marmara Üniversitesi |
1982 |
3090 |
1103 |
35,70 |
||||
40 |
Batman Üniversitesi |
2007 |
403 |
143 |
35,48 |
||||
41 |
Kilis 7 Aralık Üniversitesi |
2007 |
314 |
111 |
35,35 |
||||
42 |
Süleyman Demirel Üniversitesi |
1992 |
2205 |
764 |
34,65 |
||||
43 |
Sinop Üniversitesi |
2007 |
411 |
141 |
34,31 |
||||
44 |
Trakya Üniversitesi |
1982 |
1560 |
533 |
34,17 |
||||
45 |
Adnan Menderes Üniversitesi |
1992 |
1621 |
548 |
33,81 |
||||
46 |
Kocaeli Üniversitesi |
1992 |
1963 |
657 |
33,47 |
||||
47 |
Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi |
2007 |
484 |
160 |
33,06 |
||||
48 |
Karabük Üniversitesi |
2007 |
955 |
315 |
32,98 |
||||
49 |
Cumhuriyet Üniversitesi |
1974 |
1721 |
556 |
32,31 |
||||
50 |
Hitit Üniversitesi |
2006 |
616 |
197 |
31,98 |
||||
51 |
İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü |
1992 |
515 |
164 |
31,84 |
||||
52 |
Harran Üniversitesi |
1992 |
971 |
309 |
31,82 |
||||
53 |
Alanya Alaaddin Keykubat Üniversitesi |
2015 |
107 |
34 |
31,78 |
||||
54 |
Manisa Celal Bayar Üniversitesi |
1992 |
1577 |
501 |
31,77 |
||||
55 |
Kafkas Üniversitesi |
1992 |
830 |
261 |
31,45 |
||||
56 |
Amasya Üniversitesi |
2006 |
438 |
137 |
31,28 |
||||
57 |
Çankırı Karatekin Üniversitesi |
2007 |
607 |
189 |
31,14 |
||||
58 |
Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi |
1992 |
1248 |
388 |
31,09 |
||||
59 |
Gümüşhane Üniversitesi |
2008 |
577 |
174 |
30,16 |
||||
60 |
Adıyaman Üniversitesi |
2006 |
817 |
243 |
29,74 |
||||
61 |
Bingöl Üniversitesi |
2007 |
488 |
145 |
29,71 |
||||
62 |
Mustafa Kemal Üniversitesi |
1992 |
1004 |
293 |
29,18 |
||||
63 |
Yüzüncü Yıl Üniversitesi |
1982 |
1649 |
476 |
28,87 |
||||
64 |
Kırıkkale Üniversitesi |
1992 |
1193 |
337 |
28,25 |
||||
65 |
Dumlupınar Üniversitesi |
1992 |
1173 |
331 |
28,22 |
||||
66 |
Bitlis Eren Üniversitesi |
2007 |
362 |
102 |
28,18 |
||||
67 |
Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi |
2013 |
112 |
31 |
27,68 |
||||
68 |
Erzincan Üniversitesi |
2006 |
873 |
237 |
27,15 |
||||
69 |
Bülent Ecevit Üniversitesi |
1992 |
1208 |
325 |
26,90 |
||||
70 |
Artvin Çoruh Üniversitesi |
2007 |
467 |
125 |
26,77 |
||||
71 |
Galatasaray Üniversitesi |
1992 |
259 |
67 |
25,87 |
||||
72 |
Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi |
2007 |
390 |
100 |
25,64 |
||||
73 |
Dicle Üniversitesi |
1974 |
1885 |
483 |
25,62 |
||||
74 |
Bayburt Üniversitesi |
2008 |
322 |
82 |
25,47 |
||||
75 |
Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi |
2007 |
380 |
95 |
25,00 |
||||
76 |
Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi |
2015 |
136 |
34 |
25,00 |
||||
77 |
Iğdır Üniversitesi |
2008 |
273 |
66 |
24,18 |
||||
78 |
Adana Bilim ve Teknoloji Üniversitesi |
2011 |
217 |
52 |
23,96 |
||||
79 |
Bozok Üniversitesi |
2006 |
725 |
171 |
23,59 |
||||
80 |
Kırklareli Üniversitesi |
2007 |
601 |
141 |
23,46 |
||||
81 |
Munzur Üniversitesi |
2008 |
393 |
89 |
22,65 |
||||
82 |
Siirt Üniversitesi |
2007 |
481 |
106 |
22,04 |
||||
83 |
Mardin Artuklu Üniversitesi |
2007 |
423 |
83 |
19,62 |
||||
84 |
Muş Alparslan Üniversitesi |
2007 |
486 |
95 |
19,55 |
||||
85 |
Ardahan Üniversitesi |
2008 |
294 |
54 |
18,37 |
||||
86 |
Erzurum Teknik Üniversitesi |
2010 |
193 |
28 |
14,51 |
||||
87 |
Şırnak Üniversitesi |
2008 |
246 |
32 |
13,01 |
||||
88 |
Sağlık Bilimleri Üniversitesi |
2015 |
840 |
91 |
10,83 |
||||
89 |
Hakkari Üniversitesi |
2008 |
309 |
30 |
9,71 |
||||
90 |
Fırat Üniversitesi |
1967 |
1704 |
|
0,00 |
||||
91 |
Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi |
2006 |
929 |
|
0,00 |
||||
92 |
Pamukkale Üniversitesi |
1992 |
1851 |
|
0,00 |
||||
93 |
Abant İzzet Baysal Üniversitesi |
1992 |
1274 |
|
0,00 |
||||
94 |
Abdullah Gül Üniversitesi |
2010 |
230 |
|
0,00 |
||||
95 |
Afyon Kocatepe Üniversitesi |
1992 |
1285 |
|
0,00 |
||||
96 |
Akdeniz Üniversitesi |
1982 |
2330 |
|
0,00 |
||||
97 |
Anadolu Üniversitesi |
1958 |
2026 |
|
0,00 |
||||
98 |
Ankara Üniversitesi |
1946 |
3656 |
|
0,00 |
||||
99 |
Boğaziçi Üniversitesi |
1971 |
984 |
|
0,00 |
||||
100 |
Erciyes Üniversitesi |
1978 |
2336 |
|
0,00 |
||||
101 |
Gaziantep Üniversitesi |
1973 |
1538 |
|
0,00 |
||||
102 |
İstanbul Teknik Üniversitesi |
1944 |
2173 |
|
0,00 |
||||
103 |
Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi |
1982 |
627 |
|
0,00 |
||||
104 |
Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi |
1992 |
1410 |
|
0,00 |
||||
105 |
Orta Doğu Teknik Üniversitesi |
1956 |
1989 |
|
0,00 |
||||
106 |
Ömer Halisdemir Üniversitesi |
1992 |
830 |
|
0,00 |
||||
107 |
Türk Alman Üniversitesi |
2010 |
119 |
|
0,00 |
||||
108 |
Yıldız Teknik Üniversitesi |
1982 |
1654 |
|
0,00 |
||||
GENEL TOPLAM |
|
126536 |
36082 |
28,52 |
Kaynak, Memurlar Net
Sonuç olarak, üniversitelerde bilimsel araştırma ve geliştirme çalışmaları yapmak, niteliği yükseltmek için iki yıl önce başlatılan akademik teşvik uygulaması olumlu olmuştur. Dejenere edilmeden yürütülmesi, belirlenecek bir puan sınırını üst üste 3 yıl boyunca geçenlere özellikle profesör altı kadrolara artı teşvikler sunulması daha motive edici bir etki sağlayacaktır. Akademik teşvik uygulaması belirli kurallar, nesnellik saydamlık ve tarafsızlık ilkeleri çerçevesinde yürütülmelidir. Böyle olduğunda ülkemiz üniversite sisteminin oturduğu mesleki yeterlilik ve mesleksel alanda aşrı uzmanlaşma yaklaşımından uzaklaşıp, evrensel ölçekte entelektüel saygınlık, değer ve kabul edilebilirlik kazanacaktır.
Üniversiteler toplumların değişme ve gelişmesine öncülük eden kurumlardır. Haksızlık ve hukuksuzluk karşısında susmayan, düşünce ve ifade özgürlüğü başta olmak üzere en temel insan hak ve özgürlüklerini en zor koşullarda bile savunan kurumlardır. Yaptığı uygulamalar temel haklar ve evrensel hukuk açısından tartışmalı olan YÖK ve üniversitelerin, toplumun ve ülkenin demokratikleşmesine, değişip dönüşmesine yapabileceği katkıda sınırlı olacaktır. Üniversiteler dinin, devletin ve sermayenin baskısından ve egemenliğinden kurtulabildikleri sürece özerk olabilir, akademik özgürlüklerin geniş kullanımına olanak sağlayabilirler. Özgür ve özerk olmak demokratik olmayı da beraberinde geliştiren bir olgudur. Bu olguların tamamı bir arada gerçekleştiğinde akademik personel bilim üretebilir üniversitede bilimsel bütünlük sağlanabilir.