O nedenle ÖABT’a girenler için şu an 2017 yılında atanma durumu belirsizliğini korumaktadır.2017 yılında ÖABT’a girmek niyetiyle başvuranlar ile sınava girenler arasındaki fark geçmiş yıllara göre bu yıl oldukça yüksek oranda çıktı. ÖABT’a girmeyenlerin sayısı 2017’de 42 bin 479 oranı ise yüzde 13.79 oldu. Oranın yüksek çıkmasında atanmak için gerekli olan puanı alamama ve mülakatlarda yaşanan torpil kaygısının etkili olduğunu söyleyebiliriz. Zaten başvuru yapanların sayısı da geçen yıla göre yaklaşık 25 bin kişi azalmış durumda.
Tablo 1 ÖABT’a Başvuran, Sınava Giren ve Girmeyenlerin Sayıları
Yıl/Sınav Durumu |
Sınava Başvuran Sayısı |
Sınava Girenlerin Sayısı |
Sınava Girmeyen Sayısı ve oranı |
|
2013 |
150.173 |
142.345 |
7.878 |
5.25 |
2014 |
221.492 |
209.775 |
11.717 |
5.29 |
2015 |
292.858 |
283.565 |
9.275 |
3.17 |
2016 |
333.532 |
311.704 |
21.773 |
6.49 |
2017 |
308.125 |
265.646 |
42.479 |
13.79 |
*5 yılda 1 milyon 306 bin 180 milyon öğretmen ÖABT başvuru yapmıştır.
Tablo 2 Eğitim Fakültesi Çıkışlı Adayların Durumu
Dersler/Yıllar |
2013 *01 *02 |
2014 01 02 |
2015 01 02 |
2016 01 02 |
2017 01 02 |
||||||||
Türkçe |
26.280 |
13.633 |
32.345 |
15.207 |
30.809 |
17.135 |
32.637 |
16.457 |
29.896 |
15.927 |
|||
İlköğr Mat |
22.129 |
6.370 |
20.135 |
6.614 |
19.803 |
7.347 |
17.150 |
6.055 |
16.925 |
6.932 |
|||
Fen Bil/Tekn |
15.006 |
13.598 |
13.498 |
16.484 |
14.589 |
18.799 |
16.464 |
19.154 |
11.777 |
16.432 |
|||
Sosyal Bilgil |
22.729 |
19.179 |
22.267 |
25.638 |
26.245 |
24.611 |
29.242 |
23.747 |
23.798 |
19.677 |
|||
Rehber Öğr |
------- |
--------- |
31.008 |
5.092 |
30.760 |
6.700 |
31.967 |
9.495 |
34.714 |
12.053 |
|||
Sınıf Öğr |
------- |
--------- |
22.235 |
25.074 |
26.271 |
27.606 |
24.338 |
24.739 |
23.309 |
21.437 |
|||
Okulönc Öğr |
------- |
--------- |
--------- |
--------- |
--------- |
-------- |
26.550 |
22.313 |
28.891 |
24.892 |
*01 Doğru yanıt ortalaması. 02 Sınava giren öğretmen sayısı.
*2013 yılında 4,2014 yılında 6,2015 yılında 6 alanda ÖABT uygulanmıştır.
Tablo 3 Diğer Fakülte Çıkışlı Adayların Durumu
Dersler/Yıllar |
2013 *01 *02 |
2014 01 02 |
2015 01 02 |
2016 01 02 |
2017 01 02 |
|||||||||
T.Dili ve Edeb |
17.970 |
17.656 |
21.196 |
23.640 |
25.002 |
43.812 |
22.816 |
46.617 |
18.326 |
37.856 |
||||
Tarih |
25.198 |
12.665 |
23.25 |
15.547 |
21.097 |
26.729 |
27.039 |
27.083 |
20.958 |
21.736 |
||||
Coğrafya |
22.377 |
4.519 |
20.805 |
6.065 |
22.208 |
9.417 |
25.511 |
10.295 |
24.194 |
6.554 |
||||
Lise Matema |
24.027 |
12.555 |
16.976 |
17.919 |
14.747 |
28.388 |
9.974 |
27.863 |
11.872 |
16.193 |
||||
Fizik |
17.681 |
5.410 |
16.721 |
8.088 |
16.379 |
10.182 |
15.377 |
10.301 |
16.198 |
5.881 |
||||
Kimya |
22.156 |
4.518 |
19.836 |
6.473 |
14.574 |
9.567 |
16.503 |
10.459 |
16.091 |
6.377 |
||||
Biyoloji |
16.208 |
6.187 |
19.44 |
8.543 |
12.899 |
13.748 |
17.032 |
15.003 |
21.180 |
9.564 |
||||
Din Kül |
22.065 |
7.572 |
25.09 |
13.381 |
25.249 |
19.549 |
25.879 |
24.641 |
29.435 |
29.564 |
||||
Almanca |
11.077 |
2.757 |
16.417 |
3.880 |
17.484 |
4.287 |
14.239 |
4.74 |
--------- |
-------- |
||||
Fransızca |
11.701 |
682 |
--------- |
--------- |
--------- |
--------- |
--------- |
--------- |
--------- |
--------- |
||||
İngilizce |
28.902 |
15.044 |
26.771 |
15.500 |
23.347 |
15.724 |
27.295 |
13.450 |
24.439 |
11.535 |
*01 Doğru yanıt ortalaması.02 Sınava giren öğretmen sayısı.
*Almanca alan bilgisi testinde 2017’de,Fransızca alan bilgisi testinde 2015’ten itibaren sınav yapılmamıştır.
Yorum ve Sonuç, ÖABT’a giren öğretmen sayıları her geçen yıl katlanarak artmaktadır. ÖABT’a girmeyip doğrudan KPSS A grubu eğitim bilimleri sınavına girenlerin sayısı eklendiğinde atanmayan rakamının giderek artmakta olduğunu görmekteyiz. Daha da önemlisi doğru yanıt ortalamalarının düşüklüğü öğretmenleri yetiştiren yükseköğretim programlarının nitelik sorunun devam etmekte olduğunu göstermektedir. Diğer alanlara göre özellikle matematik ve fen bilimlerinde ki doğru yanıt ortalamalarının düşüklüğü temel bilimlerde her okul düzeyinde istenen çıkışın yakalanamadığını, bu alanlardaki enkaz halinin devam etmekte olduğunu ortaya koymaktadır. Atanmama sorunu her geçen yıl kartopu gibi büyüyerek devam etmektedir. Atanan öğretmen sayısı azalmakta, mezun olan ve atanma umuduyla sınavdan sınava koşan öğretmen sayısı artmaktadır. ÖABT 2017 yılı alanların doğru yanıt ortalamasının toplamı diğer yıllardan daha olumsuz sonuçların olduğu bir görünüm sergilemektedir. Öğretmenliğe getirilen baraj gelecekte öğretmen yetiştiren yükseköğretim programlarının niteliğini ve bu programlara yapılan kayıtları etkiler mi bilinmez ancak, şu an nitelik sorununun ciddi boyutlarda olduğunu söyleyebiliriz.
Bakanlık öğretmen ihtiyacını 77 bin olarak açıkladı. Bunun 20 bini bu yıl atandığına göre geriye 57 bin ihtiyaç kalmaktadır. İki yıl içinde 57 bin öğretmen atandığında 2019 yılından sonra sadece emekli olanların yerine atama yapılacağı anlamı çıkmaktadır. Bakanlığın hazırladığı Öğretmen Strateji Belgesinden alıntılanan bölümde dikkat çekilen hususlara bakıldığında “ÖSYM’nin verilerine göre 2013 yılında Öğretmenlik Alan Bilgisi Testine 142.644 öğretmen adayı katılırken, bu sayı 2014 yılında 209.774’e, 2015 yılında 283.583’e, 2016 yılında ise 311.759’a ulaşmıştır. Alan bilgisi testi uygulanmayan öğretmenlik alanları da dikkate alındığında 2014 yılında yapılan KPSS’ye öğretmen olarak atanabilmek amacıyla toplam 312.688 kişi, 2015 yılında 415.508 kişi, 2016 yılında ise 455.119 kişi katılmıştır.
2014 yılında 50.990, 2015 yılında 52.736 ve 2016 yılında da toplam 49.015 kişi öğretmenliğe atanmıştır. Buna karşın KPSS’ye başvurmuş ancak öğretmen olarak atanamamış olan üniversite mezunlarının sayısı 2016 yılı itibarıyla toplam 438.134 kişidir. Bu mezunlar dışında YÖK’ün verilerine göre 2016 yılı itibarıyla öğretmen olabilmek amacıyla hâlihazırda yalnızca eğitim ve eğitim bilimleri fakültelerinde okuyanların sayısı 228.279’dur. Fen fakülteleri, edebiyat fakülteleri, fen edebiyat fakülteleri, insan ve toplum bilimleri fakülteleri ve ilahiyat fakültelerinde okuyan öğrenciler de dâhil edildiğinde öğretmen olmayı ümit eden 653.899 lisans öğrencisi olduğu görülmektedir. Öğretmenlik alanlarına kaynak teşkil eden diğer programlar ve pedagojik formasyon kurslarına devam eden mezun öğrenciler de dikkate alındığında öğretmen olarak atanmayı amaçlayanların sayısı bir milyonu aşmaktadır.” Denilerek durumun vehameti ortaya konmaktadır. Öğretmen yetiştirme, atanamama, atananlara insanca yaşam olanakları sağlamama sorunu ülkenin en önemli sorun alanı olma özelliğini korumaktadır.
2017 yılı toplu görüşmeleri 1 Ağustosta başladı ve 21 Ağustosta sona erecek. Öğretmenler özelinde tüm eğitim ve bilim emekçilerine insanca yaşam koşulları sağlayacak artışların sağlanması ülkenin ve toplumun geleceğine yapılacak en önemli yatırım olacaktır. Siyasi iradenin bu gerçeği görerek gereğini yerine getireceğini düşünmek istiyoruz. Bu yapılmadığında toplu görüşmelerin sözde kalacağını, eğitim ve bilim emekçilerini oyalamaktan, göz boyamaktan kısacası bir orta oyunu olmaktan öteye geçmeyeceğini belirtmek isteriz.