adscode
adscode

EĞİTİM KURUMLARINDA KALİTE GÜVENCE SİSTEMİ

Milli Eğitim Bakanlığı, geçtiğimiz günlerde Mesleki ve Teknik Eğitim Kurumlarında Kalite Güvence Sisteminin kurulması ile ilgili yönerge yayımladı.

ikegitmeni@hotmail.com




Mesleki ve teknik eğitim kurumlarında kalite güvence sisteminin kurulması; bu kurumlardaki eğitim öğretim hizmetinin uluslararası standartlara kavuşması açısından sevindirici bir gelişmedir. Ancak Milli Eğitim Bakanlığına bağlı eğitim kurumlarında geçmişte yürütülen “Toplam Kalite Yönetimi” çalışmalarını hatırlatmakta da yarar var. Milli Eğitim Bakanlığında; kısa adı TKY olan “Toplam Kalite Yönetim” çalışmaları, ilk olarak 1999 yılında başlatıldı. Eğitim kurumlarının sene başı öğretmenler kurulu toplantılarında;  ayrı bir gündem maddesi olarak TKY ve OGYE(okul gelişim yönetim ekibi) çalışmalarına yer verildi. TKY ödül yönergesi yayımlandı. Eğitim kurumlarında “Toplam Kalite Yönetimi” çalışmaları değerlendirildiğinde; yapılan çalışmaların dokümantasyon boyutunda kaldığı, TKY saha uygulamaları ile dokümantasyon çalışmalarının uyumlu yapılmadığı, bu nedenle de eğitim kurumlarında beklenen kalite anlayışının yeterince yerleşmediği görüldü. Yapılan araştırmalarda TKY çalışmalarını okul yönetimleri ve çalışanların yeterince benimsenmedi görülmüştür. Geçmişte TKY çalışmalarında yaşanan olumsuzluklardan ders çıkararak kalite güvence sistemi uygulamalarının başlaması, sistemin başarılı olması açısından önemlidir. Eğitim alanında kalite ve akreditasyon uygulamaları ile ilgili çalışmaları yakından inceledim. Bu alan ile ilgili model önerimin de yer aldığı kitabımı Milli Eğitim Bakanlığı’nın ilgili birimlerine sundum. Mesleki Teknik ve Eğitim Kurumları Kalite Güvence Sistemi yönergesinin; kısa adı “ISO” olan “uluslararası standart organizasyon’u” ve TÜRKAK(Türk Akreditasyon Kurumu) mevzuatına göre şekillenmesi gerekmektedir. Mesleki ve Teknik Eğitim Kurumlarında “Öz Değerlendirme” çalışmalarıyla ilgili pilot uygulamalarda; öz değerlendirme raporlarının maalesef sahayla uyumlu olmadığı görülmektedir. Eğitim ile ilgili sitelerde öz değerlendirme raporları yayımlanmıştır. Eğitim kurumları internet ortamında almış oldukları raporları kes-yapıştır yöntemiyle okullarının öz değerlendirme portalı girişlerinde kullandıkları görülmektedir. Bazı eğitim kurumları internet ortamında paylaşılan verileri kendi kurumlarına uyarlayarak kullanmış oldular. Toplam kalite yönetimiyle ilgili yapılan değerlendirmelerin benzerlerini öz değerlendirme içinde ifade edilebilir.

Eğitimde öz değerlendirme, toplam kalite yönetiminin bir parçası olarak değerlendirilebilir. Toplam kalite yönetiminde yaşanan problemlerin benzerlerini yaşamamak için; toplam kalite yönetim sistemi eğitim sistemimizde beklentileri neden karşılamadı?” sorusunun cevabı aranmalı ve bu kapsamda değerlendirmeler yapıldıktan sonra çıkan sonuçlar kapsamında öz değerlendirme çalışmaları başlamalıydı.

Kuram ve sistemler eğitim sistemimize uyarlanırken kendi sistemimizin sosyal ve kültürel yapısı, değer ve normları da dikkate alınarak yeni sistemler uygulanmalıdır.

Eğitim sistemindeki yeni uygulamalar ile ilgili paradigmalar oluşmadan yeni uygulamaların başarılı olma şansı düşüktür.

Eğitimde kalite arayışlarında üst yönetimin liderliği çok önemlidir. Üst yönetimler kalite arayışlarıyla ilgili samimi olmalı, kalite yönetim sistemleriyle ilgili yeni paradigmaları doğru kavramalıdırlar. Eğitimde kalite uygulamaları ile ilgili saha çalışmalarına bakıldığında üst yönetimin kalite çalışmalarında sadece formel rolü gereği destek verdikleri görülmektedir.  Kalite güvence sisteminin kurulması ile ilgili yapılan çalışmalarda; üst yönetim tarafından resmi yazılar, görev tebliğleri yapılır ve çalışmalar yürütülür. Eğitim toplantılarına üst yöneticilerin bizzat katılarak yapılacak çalışmaların önemini anlatılmalıdırlar. Kısaca üst yönetim; çalışmalarda lider olarak çalışanları kalite sistemine ve vizyonuna inandırmalıdır. Öz değerlendirme ve kalite çalışmaları incelendiğinde üst yönetimin basına yapılan açıklamalarda ve işin sadece görülen boyutunda görünür olduğunu, çalışanların desteklenmesi, paylaşılan vizyon, ortak kalite politikası ve kalite kültürü oluşturma boyutunda yer almadıkları görülmektedir. 

Milli Eğitim Bakanlığının uluslararası kalite güvence sistemi ile ilgili çalışmaları; uluslararası kalite güvence sistemi ile ilgili uluslararası yasal mevzuata göre yapmalıdır. Milli Eğitim Bakanlığının yayımladığı yönergede yapılan iş ve işlemler, sistemin kurulması ve iç denetim açısından değerlendirilmelidir. Milli Eğitim Bakanlığı, eğitim kurumlarında kalite güvence sistemini “ISO 17021” standardına göre şekillendirmelidir.  “ISO 17021” sistem belgelendirme hizmeti sunan kuruluşlar için akreditasyon şartlarını belirleyen bir standarttır. Aynı zamanda akreditasyon kuruluşlarının sistem belgelendirme hizmeti sunan kuruluşların yetkilendirilmesinde referans olarak aldığı bir standarttır. İlgili alanlarda (ISO 9001, ISO 14001, ISO 45001, ISO 22000, ISO 13485, ISO 27001 gibi) sistem belgelendirme hizmeti sunan belgelendirme kuruluşlarının, verdikleri belgelerin uluslararası geçerli olabilmesi için karşılıklı tanıma antlaşmasına (MLA) imza atmış ve (EA) Avrupa Akreditasyon Formu'na üye bir akreditasyon kurumunca ilgili standartta ve kapsamda “ISO 17021” standardına göre denetlenmiş ve bu denetim sonucunda yetkilendirilmiş olması gerekmektedir. Milli Eğitim Bakanlığının Kalite Yönetim Sistemi ile ilgili yönergesi kurum içi iç denetim ve sistemin kurulması açısından değerlendirilebilir. Dış denetim; TÜRKAK tarafından akredite edilmiş belgelendirme kuruluşları tarafından yapılmalıdır.  Taşra teşkilatlarında eğitim kurumlarının dış denetimi; merkez teşkilat tarafından görevlendirilen birimlerce yapılması ilgili mevzuata aykırı olacaktır. Milli Eğitim Bakanlığı ve bağlı kuruluşlarının uluslararası kalite güvence sistemine geçmesi önemli bir çalışmadır. Eğitim kurumlarında kalite güvence çalışmalarının amacına uygun ve uluslararası standartlara kavuşması için söz konusu alan ile ilgili kalite algısı, kalite bakış açısının doğru oluşturulması gerekmektedir. Eğitimde kalite çalışmaları ile ilgi daha önce yaşanan olumsuzlukların yaşanmaması için kalite yönetim sisteminin ile ilgili çalışmalara; doğru bir strateji, doğru yasal düzenlemeler yapılarak başlanmalıdır.


Emoji ile tepki ver!

Bu Yazıyı Paylaş :

Etiketler :
    2 Yorum
  • Yorumu Gönder
  • Diğer Yorumlar (2)