Temiz hidrojen alanında yenilikçi fikirler üretmek için toplanan 90 kişi gruplara ayrılarak 2 gün boyunca projeler üretti. Etkinliğin açılış konuşmacılarından ASPİLSAN Ar-Ge Mühendisi Can Sındıraç, “Hidrojen kullanan otobüs, yaklaşık 5 yıl düzenli olarak kullanıldığında 13 bin ağaca eşit oluyor. Çok yakında birçok Avrupa ülkesi hidrojen yakıt hücreli olmayan araçları ülkelerine almayacak” dedi.
Yaşar Üniversitesi ev sahipliğinde düzenlenen BEST For Hydrogen, İzmir Kalkınma Ajansı (İZKA) tarafından, Enerji Sanayicileri ve İş Adamları Derneği (ENSİA) ortaklığıyla uygulanan BEST For Energy Projesi kapsamında gerçekleştirildi. Bu kapsamda, geniş kitlelerin fikirlerine ulaşabilmek ve farklı bilgilerin birleşerek yenilikçi fikirlere dönüşmesini sağlayabilmek için, 2 gün boyunca 90 katılımcıyla bir fikir maratonu (ideathon) gerçekleşti. 16 gruba ayrılan katılımcılar mentorlar eşliğinde, ‘Hidrojenin Taşınması ve Depolanması, Temiz Kaynaklardan Hidrojen Üretimi, Üretim Maliyetlerinin Azaltılması, Üretim Teknolojilerinin Geliştirilmesi, Kullanım Güvenliğinin Artırılması, Yeni Kullanım Alanlarının Geliştirilmesi, Karbon Ayak İzi Yüksek Endüstriler ile Entegrasyonu’ konu başlıkları altında yenilikçi proje fikirleri üretti.
TÜRKİYE'NİN İLK TEMİZ HİDROJEN ÇÖZÜMLERİ VE İNOVASYONU ETKİNLİĞİ
Etkinliğin açılış törenine; Yaşar Üniversitesi Bilgi ve Teknoloji Transfer Ofisi Müdürü Necip Özbey, Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölüm Başkanı Dr. Öğretim Üyesi Emrah Bıyık, Enerji Sanayicileri ve İş Adamları Derneği (ENSİA) Başkanı Alper Kalaycı, KOSGEB Başkanı Levent Arslan, İzmir Kalkınma Ajansı (İZKA) Yatırım Destek Ofisi Koordinatörü Murat Çelik ve mentorlar katıldı.
Yaşar Üniversitesi Bilgi ve Teknoloji Transfer Ofisi Müdürü Necip Özbey, “İklim değişikliğinin kapımıza dayandığı böyle bir günde, bunu durdurmak için yapacağımız tek şey temiz enerji kullanmak için her türlü uğraşı vermek. Burada da inanın en büyük şansımız siz gençlersiniz” dedi.
ENSİA Başkanı Alper Kalaycı ise, gençlerle böyle bir etkinliğe dahil olmanın mutluluk verdiğini çünkü geleceğin gençlerde olduğunu söyledi. İZKA Yatırım Destek Ofisi Koordinatörü Murat Çelik de, İzmir’in temiz enerji temiz teknolojiler konusunda uluslararası merkez haline gelmesini, tüm dünyaya ürünler ve hizmetler sunmasını hedeflediklerini, bunu da kümelenme çalışmalarıyla yürüttüklerini aktardı.
“HİDROJEN, BATARYA, PETROL VE DİZELDEN ÇOK DAHA GÜÇLÜ BİR ENERJİ YOĞUNLUĞUNA SAHİP”
ASPİLSAN Ar-Ge Mühendisi Can Sındıraç, “Hidrojen dünyadaki en hafif ve en bol bulunan element. Hidrojeni birçok enerji kaynağından üretebilir ve karbon emisyonu olmadan kullanabilirsiniz. Sıvı ya da gaz olarak depolanabilir. En önemlisi ise sıkıştırıldığında, bataryalardan, petrolden ve dizelden çok daha güçlü bir enerji yoğunluğuna sahiptir. Yani kütlesel enerji yoğunluğu en yüksek elementtir. Gri ve kahverengi hidrojen de kullanımda, fakat karbon emisyonunu en aza indirmek için yeşil hidrojene geçmek zorundayız. ITSS raporuna göre, eğer şu anda kullandığımız fosil yakıtları değiştirmezsek dünya 10 yıl içinde 1 buçuk derece ısınacak. O yüzden ülkeler fosil kaynaklar tükendiği ve iklim kriziyle mücadele için yeni kaynaklara yöneliyorlar. Yeşil hidrojen kullanımı hava kalitesini de düzeltebilir. Hydrogen Council ve Uluslararası Enerji Ajansının (IEA) birlikte hazırladıkları rapora göre, 2050’ye kadar hidrojene ihtiyacımız 10 kat artacak. 2050'de dünyadaki enerji ihtiyacının yüzde 18'i hidrojenden karşılanacak. Sıfır Karbon Emisyonu hedeflendiği yönde gerçekleşirse, ülkeler 2050 yılında 30 milyon işçiye ihtiyaç duyacak. Hidrojen kullanan otobüs, yaklaşık 5 yıl düzenli olarak kullanıldığında 13 bin ağaca eşit oluyor” dedi.
“AVRUPA ÜLKELERİ HİDROJEN YAKIT HÜCRELİ OLMAYAN ARAÇLARI SINIRDAN GEÇİRMEYECEK”
Gelecekte hidrojen yakıt hücreli araçların kullanımının yaygınlaşması gerektiğinden bahseden Sındıraç, “Karbon emisyonunu en çok çıkartan alanlardan biri olduğu için ulaşım sektöründe hidrojen kullanımı oldukça önemli. En büyük avantajı verimliliğinin yüksek ve artırılabilir olması. İçinde kullandığınız malzemelerle oynayarak artırabilirsiniz. Çok sessiz ve çok hızlı çalışıyorlar. Yaklaşık 3-5 dakika arasında aracı şarj edebiliyorsunuz. Çok temiz. Ulaşım araçlarında kullanılabilir. Örneğin deniz platformlarında yakıt hücresi olmazsa olmaz bir hale gelecek. Çünkü eğer kullandığınız deniz aracı yakıt hücreli değilse Avrupa’nın bazı ülkelerine giriş yapamayacaksınız. Avrupa’nın özellikle de Hollanda’nın 2030 ve 2050 konusunda çok sert kuralları var. Yasaklamalar gelebilir. Ülkemizde yakıt hücresiyle çalışan 6 denizaltı var, yakın zamanda bunların sayısı artacak. Dünyanın en büyük market zincirleri, taşımada yakıt hücreli araçlar kullanıyor çünkü bataryalardan çok daha fazla mesafe sağlıyor. Forkliftler, otobüslerde, küçük arabalarda kullanılabiliyor. Mesela İskoçya’nın Aberdeen kentindeki tüm otobüsler yakıt hücreli. Kaçınılmaz bir yeşil hidrojen dalgası üstümüze doğru geliyor. Türkiye olarak Avrupa’dan çok da geride değiliz” şeklinde konuştu.
“YERLİ KAYNAK OLARAK YEŞİL HİDROJEN”
SHURA Enerji Dönüşüm Merkezi Direktör Vekili Hasan Aksoy ise Türkiye’nin yeşil hidrojen üretimindeki potansiyelini araştırdıklarını anlatarak, şunları söyledi: “Türkiye’de yeşil hidrojen üretimi için önce strateji oluşturulması ve en önemlisi fayda analiz maliyetinin yapılması gerekiyor. Yerli kaynak olarak yeşil hidrojenin kullanımı kritik öneme sahip olacaktır. Bu sayede karbonsuz bir enerji sistemi için adımlar atılmış olacak. Sanayideki, ulaştırmadaki, evlerdeki karbonsuzlaşmanın temel yolu hidrojenden geçecek. Türkiye olarak bir stratejimiz yok fakat bununla ilgili çalışmalar var. Yeşil hidrojen üretiminde yenilenebilir enerji kaynaklarının maliyeti düşüş yaşadığı için bu konu dünyada oldukça fazla yer alıyor”
“DEPOLANABİLEN YEŞİL HİDROJEN İLE ENERJİ DEĞERİ ARTACAK”
Yeşil hidrojen kullanımının karbondioksit salınımının azaltılması konusundan mihenk taşlarından biri olduğunu belirten Siemens Gamesa Proje Yöneticisi Mikkel yenilenebilir enerjinin depolanabilmesini sağlayan yeşil hidrojen sayesinde üretilen enerjinin değerinin çok daha fazla artırılabileceğine inandığını söyledi.
KADINLARDAN OLUŞAN TAKIM BİRİNCİ OLDU
Katılımcılar, etkinliğin ikinci gününde hazırladıkları projeleri jüri üyelerine sundu. Jüri üyeleri, yarışmanın birinci, ikinci ve üçüncüsünü seçti. Sonuçların açıklandığı ödül töreninde; tüm üyeleri kadınlardan oluşan Hydros Takımı birinci, Cyclizm Takımı ikinci, Ulujen Takımı ise üçüncü olurken, yarışmanın en küçük katılımcıları Bahçeşehir Koleji ortaokul öğrencileri ve öğretmenlerinden oluşan Energizer Takımı ise Jüri Özel Ödülü’nü almaya hak kazandı. Birinci takıma 10 bin TL, ikinci takıma 5 bin TL, üçüncü takıma ise 2 bin 500 TL’lik çekler takdim edildi.
TEMİZ HİDROJEN PROJELERİ
Birincilik ödülünü kazanan ASBERG (Advanced Smart Biomaterials and Energy Research Group) bünyesi altında hidrojen araştırmalarında uzmanlaşan, Ege Üniversitesi Güneş Enerjisi Enstitüsü doktora ögrencileri Fikret Müge Alptekin, Merve Uyan ve Dilvin Çebi'den oluşan HydroS grubu, Temiz Hidrojen Ideathon'u kapsamında "Biyolojik Atıklardan Güvenli Mobil Hidrojen Depolama Sistem Tasarımı" başlıklı projeyi geliştirdi. Proje, tarımsal atıklardan üretilen aktif karbon katkılı kompozit tank tasarımı ile hidrojen depolama sistemlerinde kapasite artışına yönelik sistem optimizasyonu ve imalatı aşamalarını içeriyor. Üretimi yapılacak ekipmanın mobil uygulamalarda kullanılması ve e-mobilite çözümleri için ölçeklendirilmesi planlanıyor.
İkinci olan Cyclizm takımı ise, yapay zeka tabanlı karar destek sistemiyle, hidrojen üretiminde doğru altyapıyı oluşturmak isteyen firmalar için bir danışmanlık çözümü sundu. Proje, hidrojenin birim maliyetini minimuma indirmek, yatırım getirisini iyileştirmek gibi amaçları elde etmeyi amaçlıyor.
Üçüncü olan Ulujen takımının proje fikri, atık metallerden ve atık asitlerden yenilenebilir hidrojen gazı elde etmek oldu. Grup, hidrojeni hem atıklardan üretmeyi, hem depolamayı hem de kendi yapacakları yakıt pilleri ile atıklardan ürettikleri hidrojenden elektrik üretmeyi planlıyor.
