Bilim ve Sanat Merkezlerinin özel yetenekli öğrenci sayısı 24 bin 291

Bilim ve Sanat Merkezleri Festivali (BİLSEM) yarın Antalya'da başlıyor. Peki nedir bu BİLSEM, kaç öğrencisi vardır? Gelin bakalım. Türkiye'de özel yetenekli çocukların eğitimi ilkokul döneminden başlayarak ortaokul ve lise çağında devam ediyor.

Özel yetenekli çocukların eğitimi Bilim ve Sanat Merkezlerinde (BİLSEM) ve destek eğitim odalarında yapılmaktadır. 80 ilimizde 111 merkezde hizmet vermekte olan Bilim ve Sanat Merkezlerinde; yaklaşık 24291 özel yetenekli öğrenci eğitim almaktadır.

Özel yeteneklilerin eğitimi konusunda yapılan ilk çalışma yetenekli çocukların belirlenmesidir. Geçmiş yıllarda bilim ve sanat merkezlerine öğrenci seçimi sadece 4. sınıf öğrencilerine yönelik ve mahalli olarak gerçekleştirilirken 2016-2017 eğitim öğretim yılında tanılama süreci 1, 2 ve 3. sınıf öğrencilerinden sınıf öğretmeninin genel zihinsel yetenek, resim veya müzik alanlarında akranlarından ileri düzeyde farklılık gösterdiği düşünülen öğrenciyi aday göstermesiyle başlar. Sınıf öğretmenleri tarafından aday gösterdiği öğrenciler tabletler üzerinden gerçekleştirilen grup tarama uygulamasına alınır. Alanında uzman öğretmenler tarafından oluşturulan soru havuzundan rastgele gelen sorularla tablet üzerinden grup tarama uygulaması gerçekleşir.

 
Grup tarama sınavı sonuçlarına göre Türkiye ortalamasının üzerinde puan alan;

Genel zihinsel yetenek alanından aday gösterilen öğrenciler uzmanlar tarafından bireysel değerlendirmeye alınırlar;
Resim ve müzik yetenek alanından aday gösterilen öğrenciler ise illerde alan uzmanlarından oluşturulan komisyonlar tarafından değerlendirilmeye alınırlar.
Değerlendirmelerin ardından, Bakanlıkça belirlenen puanın üzerinde puan alan öğrenciler; bilim ve sanat merkezi öğrencisi olmaya hak kazanırlar.

Bilim ve sanat merkezlerinin temel amacı özel yetenekli öğrencilere ilgi alanları doğrultusunda eğitim imkanı sunmak ve var olan kapasitelerini en üst düzeyde kullanmalarını sağlamaktır. Bu amaçla bilim ve sanat merkezleri örgün eğitim sisteminden farklı olarak etkinlik temelli eğitim vermekte, sınav yapılmamakta ve not sistemi bulunmamaktadır.

Bilim ve Sanat Merkezlerine devam eden öğrenciler, örgün eğitime devam etmekte, okul dışı saatlerde bilim ve sanat merkezlerine gelmektedirler.

Bilim ve sanat merkezlerinde verilen eğitimin içeriğini;

Proje tabanlı eğitim,
Yaparak-yaşayarak öğrenme,
Alanında uzman öğretmenler tarafından verilen disiplinler arası eğitim
programları oluşturur.

Bilim ve sanat merkezlerinde öğrenciler; güzel sanatlar, edebiyat, drama, yazılım, yabancı dil, liderlik, mekatronik, astronomi ve uzay bilimleri, yenilenebilir ve sürdürülebilir enerji, havacılık, akıl ve zekâ oyunları, düşünce eğitimi, arkeoloji, şehir kültürü ve benzeri alanlarda eğitim alırlar.

Bilim ve sanat merkezlerinde eğitim programı 5 aşamadan oluşur. Merkeze kayıtları yapılan öğrenciler uyum, destek eğitimi, bireysel yetenekleri fark ettirme, özel yetenekleri geliştirme, proje üretimi/yönetimi programlarına alınırlar.

a) Uyum: BİLSEM’e yeni kaydı yapılan öğrencilerin BİLSEM’e uyumunu sağlamak amacıyla kurumu, öğretmen ve diğer öğrencileri tanımaları yönünde çalışmalar yapılır.

b) Destek eğitimi: Uyum programını tamamlayan genel zihinsel yetenek alanından tanılanan öğrencilerin geliştirmesi gereken temel becerileri tüm alan/disiplinlerle ilişkilendirilmesini esas alan çalışmalar yapılır.

c) Bireysel yetenekleri fark ettirme: Genel zihinsel yetenek alanında tanılanan ve destek eğitim programını tamamlayan öğrencilerin bireysel yeteneklerini fark etmeleri yönünde çalışmalar yapılır.

ç) Özel yetenekleri geliştirme: Müzik ve görsel sanatlar yetenek alanından uyum programını, genel zihinsel yetenek alanından ise bireysel yetenekleri fark ettirme programını tamamlayan öğrencilerin özel yeteneklerini geliştirmeye yönelik çalışmalar yapılır.

d) Proje üretimi/yönetimi: Özel yetenekleri geliştirme programını tamamlayan öğrencilerin ilgi, istek ve yetenekleri doğrultusunda bir alanda/disiplinde grupla veya bireysel olarak proje çalışmaları yapılır.

Programları tamamlayan öğrencilere tamamladığı her programın sonunda merkez müdürlüğünce “Program Tamamlama Belgesi” verilir.

BİLSEM'de eğitimin içeriğini oluşturan programlar akademisyenlerimiz ve BİLSEM'lerde deneyimli olan öğretmenlerin ortak çalışmalarıyla hazırlanır. Yapılan çalışmalar sonucunda 19 branşta (bilişim teknolojileri, biyoloji, coğrafya, felsefe, fen bilimleri, fizik, görsel sanatlar, ilköğretim matematik, İngilizce, kimya, matematik, müzik, rehberlik, sınıf öğretmenliği, sosyal bilgiler, Türk dili ve edebiyatı, tarih, teknoloji tasarım) zenginleştirilmiş, hızlandırılmış ve farklılaştırılmış etkinlikler üretilmiştir. Böylece BİLSEM çerçeve programları oluşturularak yeni atanan ve mevcut öğretmenlerimizin kullanımına sunulmuştur. Ayrıca mevcut çerçeve plana ek olarak BİLSEM öğretmenleri, belirlenmiş kazanımlar çerçevesinde kendi etkinliklerini de uygulayabilmektedirler.

Özel yetenekli öğrencilere sunulan ikinci bir eğitim imkanı destek eğitim odalarıdır. Bilim ve sanat merkezine ulaşım imkanı bulunmayan ya da Bakanlığın belirlediği tanılama yaşı dışında tanılaması gerçekleşen, akranlarıyla birlikte aynı sınıfta eğitimlerine devam eden özel yetenekli öğrenciler, ders saatleri dışında okullarında hizmet veren destek eğitim odalarından yararlanırlar. Ayrıca BİLSEM öğrencisi olan özel yetenekli öğrenciler de eğitim gördükleri okulun destek eğitim odasından yararlanabilmektedirler.

Öğrencilerin destek eğitim odası hizmetlerinden faydalanabilmesi için BİLSEM seçim sürecinde veya rehberlik ve araştırma merkezinde ya da il tanılama sınav komisyonu tarafından tanılanmış olması zorunludur. 2016-2017 eğitim öğretim dönemi itibariyle destek eğitim odalarından yararlanan özel yetenekli öğrenci sayısı 1925'dir.

BİRGÜN