Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları’na dair sözleşme Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nda 30 yıl önce 20 Ekim 1989 tarihinde kabul edilmişti…
Söz konusu sözleşmeyi hazırlayanlar eminiz ki çok iyi niyetlerle yola çıkmışlardı ve çocukların daha iyi bir dünyada yaşamaları için farkındalık yaratmayı ve de yaşamalarını istiyorlardı…
193 ülke tarafından onaylanan bu sözleşmeyle çocukların; “sağlıktan eğitime, barınmadan istismar ve ihmalden korunmaya, ekonomik sömürüden korunmadan uyuşturucu bağımlılığından korunmaya, ifade özgürlüğünden düşünce özgürlüğüne” kadar çeşitli haklardan yararlanması, yararlandırılması amaçlanıyordu…
Ve Çocuk Hakları Sözleşmesi’nin 30 yılında elbette ki ilerlemeler bulunuyor, ama gerek küresel ekonomik düzenin hakim olduğu dünya genelinde, gerekse de ülkemizde çocukların durumu hiç de iç açıcı değil…
Tabii ki istisnalar var. Ve de bu istisnalar kaideyi bozmaz…
Yukarıda belirtmiştik dünya genelinde çocuk nüfusu 2 milyarın üzerinde ve ülkemizde ise 23 milyon…
Ve bu çocukların hiç de azımsanmayacak bir bölümü, beslenme ve ısınma ihtiyacının yeterli karşılanmadığı hanelerde yaşıyorlar, gerekli eğitimi alamıyorlar, şiddet görüyorlar, cinsel istismara maruz kalıyorlar ve de çocuk yaşta evlendirilip, çocuk anne oluyorlar…
420 MİLYON ÇATIŞMA BÖLGESİNDE, 152 MİLYON ÇOCUK İŞÇİ
İngiltere merkezli Çocukları Kurtarın Vakfı’nın raporuna göre, dünyada 420 milyon çocuk bugün çatışma bölgelerinde yaşıyor…
Uluslararası Çalışma Örgütü’nün (ILO) raporuna göre, tüm dünyada 73 milyonu tehlikeli işlerde olmak üzere en az 152 milyon çocuk ekmek peşinde. Türkiye’de ise çocuk işçi sayısının 2 milyona yaklaştığı belirtiliyor. Ve her 10 çocuktan sekizi güvencesiz çalışıyor. Raporlar çocukların iş kazalarında yaralandığını, hatta ekmeğini kazanırken can verdiğini ortaya koyuyor… Sadece 2019 yılının ilk 9 ayında ülkemizde 55 çocuk işçi iş cinayetlerinde yaşamını yitirmiş bulunuyor.
Çocuklara Yardım Örgütü’nün küresel çapta yaptığı ve 11 Ekim Dünya Kız Çocukları Günü’nde Berlin’de kamuoyuna açıkladığı “kız çocuklarının erken yaşta evlendirilmesi”ne yönelik araştırma da bu alandaki çarpıcı rakamları ortaya koyuyor. Buna göre, küresel çapta 7 milyon 500 bin kız çocuğu yasadışı biçimde erken yaşta evlendiriliyor.
Türkiye çocuk yaşlarda evliliklerde Avrupa birincisi. Çocuk yaşta evlendirilen kız çocuklarının nüfusa oranı yüzde 15. Son 10 yılda yarım milyon kız çocuğu devletin izniyle evlendirildi. 2002’den bu yana, 18 yaş altı yaklaşık yarım milyon kız çocuğu doğum yaptı. Yani çocuk kadınlar çocuk anne oldu…
Çocuk hakları gününde de maalesef gazetelerin üçüncü sayfaları çocuklara yönelik taciz haberleriyle dolu. İşte bunlardan bir kaçı:
. Van Beşyol’da gece mendil satan 12 yaşındaki kız çocuğunun yardım istemesi üzerine vatandaşlar polisi aradı. Olay yerine gelen polisler, cinsel istismara uğradığını söyleyen küçük kızı Çocuk İzleme Merkezi’ne götürdü.
. İzmit’te 10 yıldır yani 4 yaşından bu yana yeğenine cinsel istismarda bulunan bir çocuk babası F.A. gözaltına alındı.
. İstanbul Pendik’te 12 yaşındaki erkek çocuğunu önce taciz edip, sonra kaçırmaya çalışan iki kişiye çevre sakinleri müdahale etti.
Çocuklara yönelik cinsel istismar dünyanın ortak sorunu. Dünyada her beş çocuktan ikisi duygusal, fiziksel ya da cinsel istismara uğruyor. İstismarcıların da, yüzde 50’si çocukken istismara uğramış kişiler. Çocuk İstismarıyla Mücadele ve Çocuk Haklarını Koruma Derneği (ÇOCUKÇA) Başkanı Buğra Kaan Oğuz’a göre, ülkemiz çocuk istismarı konusunda dünyada üçüncü sırada. Türkiye’de cinsel suçların ortalama yüzde 46’sı çocuklara karşı işleniyor ve her yıl ortalama 8 bin çocuk cinsel istismara uğruyor…
Ülkemizde uyuşturucu kullanım yaşı; mahallelere kadar dadanan uyuşturucu çetelerine yeterli müdahele yapılmadığı için 10’lu yaşlara kadar düşerken suç işledikleri gerekçesiyle güvenlik birimlerine sevk edilen çocuk sayısı da her geçen yıl artıyor.
Ki Adalet Bakanlığı’nın istatistikleri de, Türkiye’deki çocukların içinde bulunduğu karamsar tabloyu bir kez daha gözler önüne seriyor. Bakanlığın, “2018 Yılı Adli İstatistikleri”ne göre, 2018 yılında 228 bin 416 çocuk suç işlediği iddiasıyla soruşturmaya uğradı. Emin olun güvenlik birimlerine bu yıl da gelen pek çok 10’lu yaştaki çocuğun silahlı cinayet işlediği dikkat çekiyor.
Bakanlığın istatistiklerinde ceza mahkemelerinde çocuklara ilişkin görülen cinsel saldırı suç ve karar sayısındaki artış da dikkati çekiyor. Buna göre, 2011 yılında yüzde 36 olan cinsel saldırı suç ve karar sayısı 2018 yılında yüzde 50.2’ye yükselmiş bulunuyor.
84 BİN ÇOCUK MAHKÛM OLDU
2011’de suç işlediği gerekçesiyle ceza alan çocukların oranı yüzde 23 iken 2018’de bu oran yüzde 37’ye yükseldi. Mahkemeler, “çocuk suçlular”la ilgili 2018 yılında 83 bin 840 mahkumiyet kararı verdi, 36 bin 97 çocuk hakkında da hükmün açıklanması geri bırakıldı. Hapis cezasına çarptırılan çocukların oranı yüzde 33,8’e ulaştı.
Dünyada 264 milyon çocuk ve ergen de eğitim hakkından yararlanamıyor. Bunların yaklaşık 142 milyonu ergen, 60 milyonunu ise 12-13 yaş altındaki çocuklar oluşturuyor. Elbette ki bunların büyük çoğunluğu az gelişmiş ülkelerde yaşıyor.
Türkiye; öğrenci başına yapılan harcamalarda 137 ülke arasında 99. Sırada. 0-6 yaş arası 9 milyon çocuktan sadece 1.5 milyonu kreş hizmetinden yararlanıyor. Okul öncesi eğitimdeki okullaşma oranında Türkiye OECD ülkeleri arasında son sırada yer alıyor.
Her yıl ortalama 1.5 milyon öğrenci taşımalı eğitime mecbur kalıyor. Maddi yoksunluk, okula erişememe ya da istediği okul türüne kaydının yapılmaması nedeniyle yaklaşık 1.5 milyon çocuk açık liseye devam ediyor.
Türkiye okul terkinde Avrupa ülkeleri arasında ilk sırada yer alıyor. 14-17 yaş arasındaki her 100 çocuktan 12’si eğitim-öğretim hayatının dışında bulunuyor. Okulların yüzde 61’inde kütüphane, yüzde 87’sinde spor salonu bulunmuyor. Son yıllarda dini eğitim dayatması nedeniyle maddi durumu yetersiz olmasına karşın pek çok aile çocuklarını büyük bir maddi yük altına girerek özel okullara göndermek zorunda kalıyor.
Özel öğretim gereksinimi duyan çocukların da yüzde 89.3’ü eğitim hakkına erişemiyor.
Gelecekte çocukların daha iyi bir dünyada yaşaması dileğiyle…
