​ÖSYM neden hata yapıyor ?

İrday Eğitim'den Mehmet İrday yazdı:

Son yapılan 2016 YGS Matematik sorularında daha da belirginleşen ve kamuoyunun da dikkatini çeken hatalı soruların nedenlerini sadece son sınava bakarak tespit edilebilmek kolay değildir.

Milli Eğitim Bakanlığının da önemle üzerinde durduğu gibi üniversiteye giriş sınavları artık bir sektöre dönüştüğü için adayların pek çoğuna çıkmış sorular ve bu soruların benzerlerinin ezberletildiği, sorulara özgü pratik yollar geliştirildiği ve amacın sadece matematik sorularını doğru cevaplamak olduğu bir yola girilmiştir. Amaç adaylara matematiksel düşünmeyi öğretmek değil matematik sorularının doğru cevabına gidebilmek olmuştur.

Bu nedenle ÖSYM de bazı önlemler almış ve soruları eski yıllarda sorulan kalıplardan uzaklaştırmayı, hatta soruları kamuoyuyla paylaşmamayı tercih etmiştir.

ÖSYM özellikle yeni tipteki sorularında, verdiği paragrafı okuyup, anlamaya, bunu matematiğe dökelebilmeyi gerektiren tipte soruların sayısını arttırmıştır. Burada amaç ezberci soru tiplerinden kaçmaktı. Ancak bu da ÖSYM için iki ayrı riske neden olmaktadır. Bunlardan ilki, soruların anlatımlarında net olmayan bazı kısımların bulunması riski, ikincisi de farklı bir soru yazma isteğinden dolayı bilimsel hatanın ortaya çıkma riskidir.

ÖSYM'nin aslında yapmak istediği şey çok doğru olmasına rağmen, bunun gerçekleşmesi için soru hazırlayan komisyonun daha geniş kitlelerden seçilmiş olması ve soru kontrolü yapan komisyonların da arttırılması ve farklı tecrübelerden gelmiş eğitimcilerden oluşmuş olması gerekmektedir. 

Ayrıca hata yapılmasının bir diğer sebebi de soruların farklı olması isteğinin yanında kolay sorular da hazırlanmak isteği olabilir.

Örneğin, ÖSYM özellikle 2014 YGS – LYS  ve 2015  YGS –LYS  de  farklı sorular sormak konusunda başarılı olmuş iken,  2016 da yine farklı ama bu sefer kolay sorular da yazmak isteği ve kaygısından dolayı hatalı soru sormuştur.

Çünkü geçmiş yıllarda sorulan matematik  sorularının % 10 nun çok kolay olmasına rağmen bu yıl soruların % 20 si çok kolay olmuştur. Geçmiş yıllarda sorulan soruların  % 20 si kolay olmasına rağmen bu sene soruların % 30 u kolay olmuştur. (Bu durum düşen matematik ve Türkiye  ortalamalarının bir nebze de olsa yükselmesine neden olacaktır)

ÖSYM'nin 2016-YGS'de sorduğu matematik problemleri öğrencinin sadece paragrafı okuyup okumadığına bakan çok temel düzeyde başka deyişle alıştırma tipinde hatta bazılarında seçeneklerden gidilerek doğru cevabın bulunabildiği sorulardan oluşmuştur. 2014 ve 2015 de sorulan problem soruları ise daha kaliteli sorulardan oluşmaktaydı. Buna rağmen adayların bir kısmının problem sorularında zorlanmasının nedenlerinden ilki, üniversiteye giriş eğitimi veren pek çok eğitimcinin problem tiplerini sınıflandırıp çok basma kalıp sorularla uygulamalar yapmasından ve bu soru tiplerinin ezberletilmesinden kaynaklanmaktadır. İkincisi ise adayların bir paragrafı okuyup, anlamakta zorlanması veya isteksiz davranmasıdır.

Daha önceki yıllarda ÖSYM'nin hata yaptığı sorular dışında kalan sorularda ayırt ediciliği yüksek kaliteli sorular bulunmasından dolayı adayları sıralama açısından sorun bulunmuyordu. Ancak 2016-YGS de sorulan matematik soruları en üst ve en alttaki % 20 lik grubun ayırt edilebilmesini sağlayamayacaktır. Kısacası matematik sorularıyla adayların sıralanması LYS'ye bırakılmıştır. 

Yine geçmiş yıllardan farklı olarak bu yıl matematikte sorulan sorularının sadece 3 tanesinin ayırt ediciliği yüksek ve kaliteli idi.

Bu soruların ise, bir tanesi bilimsel olarak hatalı ( fonksiyon sorusu ), diğeri garantileme problemi (vagon sorusu). Bunun da sözel anlatımı yeterli değil ve adaylarca farklı anlaşılabilme ihtimali bulunmakta, sadece 1 tane olasılık sorusu ayırt edici ve kaliteli soru olma amacına ulaşabilmiştir.

Son yıllarda ÖSYM’nin YGS ve LYS'lerde Yaptığı Matematik-Geometri Bilimsel Hataların Anatomisi :

ÖSYM'nin son yıllarda matematik-geometri sorularında yaptığı hatalardan bazıları ;

2014 LYS Geometri testinde sorulan yamuk sorusu bilimsel olarak hatalı olduğundan iptal edilmiştir. ( üçgenin çizilebilme aksiyomuna uymamaktadır)

2013 LYS Matematikte iki soru bilimsel olarak hatalı olduğundan iptal edilmiştir. Sorulan işlem sorusu piyasada satılan test kitaplarında sıkça gördüğümüz bir hatanın ÖSYM tarafından yapılmış halidir. Bu soru sınava hazırlanan öğrencilere ezberletilen soru kalıplarından birisi olup bu yöntemle soru çözen öğrencilerin kuşku duymadan kendilerine ezberletilen şekilde çözdükleri sorulardan bir tanesidir. Eğer bu sorunun seçeneklerinde ‘hiçbiri’ olsaydı bu soru sınava giren iyi ve çok iyi öğrencileri ayırt edebilecek çok önemli bir soru olabilecekti.

İptal edilen diğer bir soru olan Polinom sorusunda ise soruda herhangi bir hata bulunmamasına rağmen seçenekte doğru cevap bulunmadığı gibi, doğru cevaba yakın herhangi bir seçenek dahi  bulunmamaktaydı.

Özellikle 2013 LYS de sorulan bu hatalı iki sorunun birbirine çok yakın sırada oluşları ve her ikisinde de soruların doğru ancak seçeneklerde doğru cevabın bulunmayışı iyi ve çok iyi öğrenciler açısından sınav esnasında çok ciddi bir moral bozukluğu ve zaman kaybına neden olmuştur.

2013 YGS de sorulan Matematik deki Abaküs sorusu sorunun üst kısmında verilen bilgi ile alt kısmında verilen bilginin birbirini doğrulamaması ( farklılığı ) nedeniyle iptal edilmiştir. Bu sorudaki iptal nedeni sorudaki anlatımın yetersizliği değil soruda birbirine uymayan iki farklı bilginin yer almasından kaynaklanmaktadır.

2011 YGS'de matematik testinde sorulan  faktöriyel sorusu yanlış olmasına rağmen , ÖSYM bu soruyu iptal etmemiştir. ( Ösym bu soruda öğrencinin seçenekleri kullanarak doğru cevaba gideceğini düşünerek soruyu iptal etmemiştir )

2010 YGS'de matematik testinde sorulan simetrik asal sayı sorusu ise, soru yine doğru olmasına rağmen iki ayrı şıkta doğru cevap olduğundan  iptal edilmiştir. Kolay bir soru olmasına rağmen bu soruda adaylar için sınav esnasında moral bozucu olmuş ve zaman kaybetmelerine neden olmuştur.

Bu bilgiler ışında her yıl milyonlarca adayın katıldığı bir sınavda hazırlanan, kontörlü gerçekleştirilen matematik sorularının, yalın, anlam farklılığına düşmeyen, müfredatın kazanımlarına uygun, her başarı seviyesinden öğrenciyi sıralayabilecek özellikte sorulardan oluşması en temel beklentimizdir. 

Eğitimcilerin de işin kolay yolu olan ezber soru tiplerinin anlatımından vazgeçip, öğrenciyi düşünmeye ve sorgulamaya sevkeden yani işin aslına hakim bir eğitim vermeleri gerekmektedir.