Doktorluğun gözde meslekler arasında yerini koruyacağı konusunda hepsi hem fikir. Değişen yaşam koşullarıyla birlikte fizyoterapi ve rehabilitasyon, beslenme ve diyetetik, yaşlılık bakımı gibi meslekler de gelecekte önemli yere sahip olacak.
Enerjiyle ilgili her bölüm, geleceğin gözde meslekleri arasında olacak. Yine nano tıp, yeni medya, uluslararası finans, bilgi iletişim teknolojilerinin yanı sıra uzak gelecekte genetik çiftçi, uzay mimarı, sanal avukat, zaman bankası ticaretçisi gibi yeni meslekler de tanışacağız.
Bugün tercih yapsalar hangi bölümleri seçerlerdi?
‘Tercihim yine işletme olurdu’
Anadolu Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Davut Aydın: Tercihim yine işletme olurdu. Yaptığınız işi sevmeniz çok önemli. Ben şuanda sevdiğim işi yapıyorum. İşletmecilik, kendinizi geliştirdiğiniz takdirde, dünyanın her yerinde iş bulabileceğiniz geniş bir istihdam alanına sahip. Bankadan sanayiye, alışveriş merkezlerinden tarıma, her sektörde iş bulma olanağınız var. İşletmecilikte uzmanlık çok önemli. Pazarlama, finans, muhasebe ve insan kaynakları gibi çeşitli dalları var. Bu alanlar içinde en rahat pazarlama-finans en rahat iş bulunan alanların başında geliyor. Eğer bu iki alan içerisinde birini tercih etmek durumunda kalsam, finansı seçerdim. İşletmeciliği, günümüzde küresel dünya işletmeciliğinde, bilgi ve iletişim teknolojileriyle birlikte düşünmek gerekiyor. Geleceğin meslekleri arasında ise bilgi iletişim teknolojilerinin yoğun olarak kullanıldığı medya sektörünün ve iletişim sektörünün önde olacağını düşünüyorum. İkinci sırada da sağlık geliyor.
‘Yeni diller öğrenmek isterdim’
Yazar Ahmet Ümit: Bu topraklarda 3 dili öğrenmek isterdim. Birincisi Osmanlıca, ikincisi Eski Türkçe, üçüncüsü de Latince. Roma İmparatorluğu’nda hem Latince hem de Yunanca konuşuluyordu. Bu topraklardaki tarihi ve kültürü daha iyi öğrenebilmek için bu dilleri bilmek gerekiyor. Ben 18 yaşındayken ‘herkesi kurtaracak, devrim yapacaktım’ diye düşünüyordum. O yüzden siyaset okudum. 34 yıl önce böyle bir kafam yoktu. Geleceğin meslekleri konusunda ise dijital teknoloji ve bilişimin hâkim olduğu mesleklerin öne çıkacağını düşünüyorum. Bir de konut mimarisinin geleceğin mesleği olacağı konusunda öngörüm var. Çünkü insanın dünyası değişince mekân kavramı da değişiyor. Mekân kavramı değişince yeni mekânlar yapmak gerekiyor.
‘Simit satar, doktor olurum!
Hacettepe Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Murat Tuncer: Sadece şimdi değil ne zaman aynı yere dönersem döneyim tıp fakültesini seçerim. Hiç maaş ödemeseler kapıda simit satar yine de doktorluk yaparım. Bu bir aşk meselesi. Doktorluk her devrin mesleğidir. Ben doktorluğu bir meslek değil bir yaşam biçimi ve felsefesi olarak algılıyorum. Gelecekte öne çıkan meslekler konusunda ise her mesleğe ihtiyaç duyulacağını düşünüyorum. Yaptığınız işi sevmeniz ve mutlu olmanız kaydıyla. Yaşam çok uzun değil ve çok fazla da seçeneğiniz yok. Özellikle farklılıklar geleceğin şekillenmesine imza atacak. Sosyal alanlar güçlenecek. İnsanlığın geleceği sosyal politikalardan geçecek. Fütürizm geleceğin mesleği olacaktır. Tabii bunun için gerçekten ciddi bir zekâya ve hayal gücüne ihtiyaç var. Uzak bir gelecekten söz ediyorsak sadece tarımla ve hayvancılıkla uğraşmak da gerekecek. İnsanların sadece karınlarını doyurabilmek için yaşayacakları günleri de görebiliriz. Moleküler biyoloji ve genetik, elektronik ve haberleşme mühendisliği, bilişim, kriminolog, uluslararası finans da geçerli meslekler olacak düşüncesindeyim.
‘Psikoloji okurdum’
Okan Üniversitesi Mütevelli Heyet Başkanı Bekir Okan: Psikoloji bölümünü tercih ederdim. Dünyada sağlık, ekonomi, endüstri, teknoloji, politika, trafik, çevre ve daha pek çok alandaki sorunlarda, “insan” konusunun önemi fark edildikçe “insan davranışlarının bilimi” olan psikolojinin bulgularına yönelik talep de artmakta. 21. yüzyılda bu talebin daha da artması beklenmekte. Dünya genelinde ortaya çıkan bu durum, doğal olarak ülkemiz açısından da geçerli. İnsanın olduğu her yerde psikoloji var. Hayatın farklı alanlarında psikoloji eğitimi almış, yetişmiş insan kaynağına her zamankinden çok ihtiyaç duyuluyor. Geleceğin mesleklerinin ise sektörlerin yoğun olarak ihtiyaç duyduğu alanlar doğrultusunda üniversitelerde açılan ve rağbet gören belli başlı bölümler ışığında gelişeceğini ve şekilleneceğini düşünüyorum. Çünkü öğrenciler artık sadece bir meslekten çok, kendilerine iş kapısı açabilen ve birçok mesleği yapabilmelerine imkân tanıyan bölümleri tercih ediyor. Bu bölümler psikoloji, gastronomi, mekatronik mühendisliği, fizyoterapi ve rehabilitasyon, beslenme ve diyetetik ile hukuk olarak sıralanabilir.
*****
‘Mühendislik öne çıkıyor’
TED Üniversitesi Mütevelli Heyet Başkanı Selçuk Pehlivanoğlu: Seçimim yine mühendislik olurdu. Çünkü mühendislik analitik düşünme ve muhakeme yeteneğini geliştirir. Meslek tanımları değişti ve artık önemli olan diploma değil, aldığınız eğitimin size kattığı kazanımlar. Mühendisliğin 21. yüzyıla uygun bir meslek olduğunu düşünüyorum. Bu nedenle tercihim öncelikli inşaat mühendisliği olmak üzere mühendislik bölümlerinden yana olurdu.
Meslekler, eskisi gibi sabit ve uzun yıllar devam eden iş alanı olmaktan çok sürekli değişen, farklılaşan beceri alanlarına dönüşecektir. Ancak bir şey değişmeyecektir: İlgi ve yeteneğimizin buluştuğu mesleklerde başarılı olabileceğimiz gerçeği. Son yıllarda dijital temelli mesleklerin popüler olduğunu görüyoruz. Önümüzdeki yıllarda da yazılım, tasarım ve iletişime ilişkin meslekler gözde olacak. Genetik mühendisliği, tasarımcılık, yeni medya uzmanlığı, uluslararası finans, nano tıp, genetik mühendisliği öne çıkacak meslekler arasında yer almakta. Uzak gelecekte ise genetik çiftçi, uzay mimarı, bilim etikçisi, sanal avukat, zaman bankası ticaretçisi gibi meslekler gündeme gelecektir.
‘En ideal bölüm PDR’
Fen Bilimleri Dershanesi Rehberlik Koordinatörü Cihan Yeşilyurt: Şu anda üniversiteye girseydim Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık bölümünü tekrar seçer ve bu sefer daha keyif alarak ve bilinçli okumaya çalışırdım. Nedenine gelince; okuması inanılmaz keyifli kitapların olduğu, sürekli uygulamalar yaptığın ve kendini-çevrendekileri tanımana yardımcı olacak en ideal bölüm olması açısından bu alanı tercih ederdim diye düşünüyorum. Bunun yanı sıra gereksinimler doğrultusunda geleceğin mesleklerinin şekilleneceğini düşünüyorum. Teknoloji, Telekom, enerji ile ilgili her iş gelecekte çok önemli olacak. Bu bağlamda bilgisayar, mekatronik, telekomünikasyon ve enerji sistemleri mühendislikleri geleceğin meslekleri olacaktır. Sağlık alanına ihtiyaç hiç bitecek gibi gözükmüyor. Ayrıca ülke nüfusumuz gittikçe yaşlanıyor, insan ömrü de uzuyor. Dolayısıyla tıp, fizik tedavi rehabilitasyon, beslenme diyetisyenlik, yaşlılık bakımı ve psikoloji, rehberlik psikolojik danışmanlık meslekleri de bence geleceğin meslekleridir.
*****
‘Önce finans sonra avukatlık’
İstanbul Bilgi Üniversitesi Mütevelli Heyeti Başkanı Rifat Sarıcaoğlu: Finansı iş hayatının zorunlu alanlarından biri olarak görüyorum. Bu yüzden akılcı seçim finans olurdu. Ancak, 18 yaşında bir genç olsam beni asıl heyecanlandıracak olan Avukatlık olurdu. Zira yeteneklerimin de hukuk alanında kuvvetli olduğunu düşünüyorum. İnsan ömrünün uzaması ve daha kaliteli bir hayat arayışıyla beraber sağlık bilimleri her geçen gün araştırma ve teknolojik olanaklar anlamında hızla büyüyor. Aynı zamanda Avrupa’da ve periferide nüfus yaşlanırken Türkiye sağlık hizmetlerinde güven duyulan adreslerden biri haline geldi. Durum böyle olunca tıbbın tamamlayıcı branşları olan fizyoterapi, beslenme ve diyetetik, ergoterapi gibi bölümlerin yıldızı parlıyor. İstanbul başta olmak üzere pek çok destinasyonda kaliteli restoran/otel zincirlerinin açılmasıyla turizm işletmeciliği ve gastronomi gibi alanlar çok büyük bir ilgiye maruz kalıyor. Teknoloji alanındaki gelişimin ivmelendiği bir çağda mühendislik daima popüler kalacak bir meslek. Elektrik-elektronik ve bilgisayar mühendisliği gibi klasik bölümlerin yanı sıra ülkelerin geleceğine yön veren “enerji sistemleri mühendisliği” ile “genetik ve biyomühendislik” en çok talep görecek bölümler arasında yer alıyor. İşletme ve pazarlama her zamanki gibi popüler olmaya devam edecek.
‘Mesleğimi seviyorum’
Galatasaray Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ethem Tolga: Yine endüstri mühendisliği bölümünü tercih ederdim çünkü mesleğimi seviyorum ve geçmişte yaptığım tercihten memnunum. Bence geleceğin meslekleri yine klasik meslekler olacaktır. Her meslek elbette değerlidir, ancak burada önemli olan kişinin mesleğini sevmesi ve mesleğini icra ederken mutlu olmasıdır. Bu nedenle öğrencilerimizin sevdikleri ve ilgi duydukları meslekleri seçmelerinde yarar olduğunu düşünüyorum.
‘Alanımı değiştirmezdim’
Kadir Has Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mustafa Aydın: Bugün tercih yapsam yine Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’ni tercih ederdim. Alanımı değiştirmezdim diye düşünüyorum. Geleceğin meslekleri arasında da biyoinformatik ve gen mühendisliği öne çıkıyor. İçinde tasarım geçen her şey. Türkiye’de ilk yeni medya bölümünü açtık, dolayısıyla yeni medya da dikkat çeken bölümler arasında yer alıyor. Genel baktığımız zaman hibrit alanlar yani birden fazla alanı birleştiren bölümler geleceğin meslekleri arasında yer alacak.
*****
Meslek neye göre seçilmeli?
Üniversite sınavına hazırlanan gençler bir yandan da meslek seçimiyle ilgili karar verme aşamasındalar. Sağlık, hukuk gibi günümüzün gözde mesleklerinin yanı sıra inovasyon uzmanlığı, genetik mühendisliği gibi mesleklerin isimlerini daha sık duyacağız. Ancak bu noktada, mutlu olacağınız bölümü seçmeniz çok önemli
Üniversiteye giriş için başvurular sürerken, adaylar bir yandan da seçecekleri bölüme karar vermeye çalışıyorlar. Kimi ortaokuldan itibaren mesleğine karar vermiş durumda. Onlar bu hedef için emin adımlarla ilerlerken, kimi öğrenciler ise seçecekleri mesleğe henüz karar verememiş bulunuyor. Henüz kararını veremeyen ya da verdiği karardan emin olamayan öğrenciler için üniversitelerin rektörlerine geleceğin mesleklerini sorduk. Rektörlerin ortak kanısı sağlıkla ilgili bölümlerin hiçbir zaman geçerliliğini yitirmeyeceği yönünde. Yine günümüzün gözde mesleklerinden hukuk ve mühendislikler de gelecekte de önemini koruyacak. Disiplinlerin birbirleriyle olan etkileşimi fazlalaşacak, örneğin tıpla mühendislik çok yakın işbirliği içinde olacak. Son yılların gözde mesleklerinden biyoteknoloji, mekatronik, genetik mühendisliği, moleküler biyoloji, inovasyon uzmanı gibi mesleklerin yıldızı daha da parlayacak.
“Artık ‘akıl teri’ dönemindeyiz”
Gediz Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Seyfullah Çevik, gençlerin sadece bugünü değil, yarını da düşünerek kendilerini hazırlamaları, dünyayı iyi tanımaları, her anlamda dünyayla entegrasyonlarını sağlamaları gerektiğini söylüyor. Çevik “Çünkü işgücü transferi gelecekte hayal edemeyeceğimiz boyutlara ulaşacak, eğer bir kişi alanında uzmansa, kendini ispat etmişse dünyanın her köşesinden iş teklifi alıp oralarda çalışabilecek” diyor ve ekliyor:
“İstenen donanımlara sahip gençlerimiz başka ülkelerde çalışabilirken, ülkemize de daha çok yabancı, iş için gelecek. Böylece rekabet artacak, kendini iyi hazırlayanlar bu rekabeti fırsata ve başarıya dönüştürecek. Bir yeniliğe, öncü fikre sahip olanın oturduğu yerden tüm dünyayla iş yapabileceği, başarının önünde hiçbir engel olmadığı gerçeği de unutulmamalı. Önceden ‘alın teriyle’ kazanılıyordu, artık ‘akıl teri’ dönemindeyiz.”
Yıldız Teknik Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. İsmail Yüksek, öğrencilerin tercihlerini yaparlarken öğrencilik şartlarının yanı sıra mezuniyet sonrasına da önem vermeleri gerektiğini kaydediyor. “Kaliteli ve nitelikli eğitimin yanı sıra bu eğitimin ardından kazanacakları vizyon ve piyasa şartlarında yer edinebilecekleri bölüm ve okulları tercih etmeliler” diyen Prof. Yüksek, gençlerin öğrencilik yaptıkları dönemde, sosyal, kültürel ve fiziki koşullara da önem vermeleri gerektiğine de dikkat çekiyor.
Doğu Akdeniz Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Abdullah Y. Öztoprak da öğrencilere kişisel kabiliyetlerini dikkate alarak bir ömür boyu mutlu olacakları mesleği seçmelerini öneriyor. Ancak bu tercihlerini şekillendirirken değişen dünya koşullarını dikkate alarak gelecek kariyer olanaklarını da hesap etmeleri gerektiğinin altını çiziyor.
*****
“Mesleğimi çok seviyorum”
Ege Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Candeğer Yılmaz: Şimdi üniversiteye girseydim yine Dahiliye Endokrinologu seçerdim. Çünkü mesleğimi çok seviyorum. Gelecekte öne çıkacak meslekler arasında ise Enformatik, Yönetim Bilişim Sistemleri, Görsel İletişim Tasarımı, AB Uzmanlığı, Mekatronik Mühendisliği, Sermaye Piyasası Uzmanlığı, Uluslararası Finans, Biyoteknoloji, Tıp, Genetik Mühendisliği, Uzay Mühendisliği, Sualtı Teknisyenliği, Gastronomi.
‘Tercihim yine tıp olurdum’
Atatürk Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Hikmet Koçak: Geleceğin meslekleri arasında genetik çalışmalar, robotik teknoloji, enerji sektörü, bilgisayar bilimleri ve teknolojileri, uzay araştırmaları, gıda piyasası ve işlem görmüş gıda sektörü öne çıkacak. Ben tıp fakültesi mezunuyum. Kalp cerrahıyım. Üniversite eğitimine bugün başlasaydım yine okuduğum fakülteyi ve mesleğimi seçerdim. İnsanlara doğrudan hizmet sunan, çözüm odaklı meslekler benim kişisel tercihim, mutluluğumun da kaynağı.
“Doğa ile bilişimin keşistiği alanlar”
Rektörü Prof. Dr. Mehmet Karaca: Geleceğin mesleklerinin doğa bilimleriyle bilişimin kesiştiği alanlarda olacağını tahmin ediyorum. Genetik ve biyomedikal mühendisliği gibi mesleklerin yanında nanoteknoloji ve malzeme bilimi gibi önü açık bilimsel ve teknolojik alanların da değer kazanacağına inanıyorum. Bugün üniversiteye girseydim, büyük ihtimalle fizik bölümünü seçerdim. Çünkü her mesleğe adapte edilebilir olmasının yanında bilim tarihinde fizik bilimi lokomotif işlevi görmüştür.
“İkstisatçıyım, hukuku seçerdim”
Gediz Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Seyfullah Çevik: Hizmete ve teknolojiye dayalı meslekler gelecekte öne çıkacak. İnsanların ihtiyaçları giderek artıyor, ortalama hayat süresi uzuyor, nüfusumuz yavaş yavaş yaşlanıyor. Bu nedenle özellikle sağlığa ve yaşam kalitesini artırmaya dönük destek hizmetleri sunanlara gelecekte daha çok gereksinim duyulacak. Bunun yanı sıra teknolojinin değişim hızına ayak uyduran, hatta bu hızın önüne geçip buluşlara, öncü fikirlere imza atabilen ‘değişim yöneticisi’, ‘inovasyon uzmanı’ olarak da adlandırabileceğimiz kişilerin yıldızı önümüzdeki süreçte daha çok parlayacak.
Tüm bunların yanında bugünkü meslekler ileride de olacak. Ancak teknolojiyi ve yenilikleri takip edip, değişimi iş yaşamına taşıyabilenler, bu mesleklerde başarıya ulaşabilecek. Ne yazık ki değişime ayak uyduramayanın gelecekte kendine yer bulması ve başarılı olması çok zor. Üniversite sınavına hazırlanan adaylar, değişen dünya şartlarını düşünerek seçimlerini yapmalı ve kendilerini geleceğe hazırlamayı bilmeli.Ben iktisatçı bir akademisyenim. Gençlik yıllarımda bilinçli olarak yaptığım bu tercihten dolayı hep mutluluk duydum, başarılı da oldum. Bugün üniversite sınavına girseydim, bu kez seçimim ‘hukuk’ olurdu. Çünkü hukuk ve adalet her zaman lazım olacak.
*****
“Birkaç disiplinde tecrübe önemli”
İstanbul Kemerburgaz Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Yıldırım Üçtuğ: İnsan ve toplum yaşamının vazgeçilmez unsurlarını oluşturan meslekler gelecekte de önemlerini koruyacaklar. Teknolojik gelişim ya da küreselleşme gibi olgular sağlık, hukuk, iktisat, mühendislik gibi alanları önemsiz hale getirmeyecekler, hatta belki bugünkünden çok daha karmaşık bir yapıda ve fakat özlerini bozmaksızın önemlerini sürdürmelerini sağlayacaklardır. Bunu biraz daha açacak olursak temel disiplinlerin iyice öğrenilmesi gerekecek; ancak disiplinlerin birbirleriyle olan etkileşimi fazlalaşacağından tek disipline bağlı kalmak zayıflığa neden olacaktır. Örneğin tıp mühendislikle çok daha yakın işbirliği içinde olmak zorunda kalacak, keza iletişim, işletme ve iktisat gibi alanlar küreselleşen dünyanın olmazsa olmaz konuları haline geleceklerdir.
Şahıs olarak hangi mesleği seçeceğim bu mesleğin önemi ve/veya geleceğiyle ilgili kaygılar kadar benim kişisel yeteneklerime bağlı bir husus olduğundan bu soruyu salt “yıldızı parlayan” meslekler kapsamında yanıtlamanın doğru olmadığı kanısındayım. Bu çerçevede kişisel yatkınlıklarım açısından eğitimi çok keyifli olduğu için yine mühendisliği ve özellikle de elektrik-elektronik mühendisliğini seçerdim diyebilirim. Tabi sonuçta yine öğretim üyesi olurdum, çünkü öğretmenin verdiği haz bence mühendisliğin verdiğinden bile fazla.
“Mekatronik mühendisliğini seçerdim”
Yıldız Teknik Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. İsmail Yüksek: Bugün üniversiteye girsem, şu anda öğretim üyesi olarak görev yaptığım Mekatronik Mühendisliği Bölümü’nü seçerdim. Mekatronik Mühendisliği mekanik, elektrik, elektronik, bilgisayar ve bilgi teknolojilerinin bir arada kullanıldığı disiplinlerarası bir alandır. Malanlarının artıdeğer sağlayan bir biçimde bir araya gelmesiyle ortaya çıkmış ve son derece hızlı gelişen bir mühendislik dalıdır. Ar-ge, inovasyon ve teknoloji odaklı çalışmaların şirket ve devlet politikalarına yön verdiği bir dönemde, yüksek teknoloji kullanan şirketlerde, ileri otomasyon ürünlerini geliştiren ve kullanan araştırma merkezlerinde mekatronik mühendislerine çok fazla ihtiyaç olacaktır. Yine Moleküler Biyoloji, Genetik Mühendisliği, Biyoteknoloji, Biyomedikal, Yönetim Bilişim Sistemleri, Üretim Sistemleri Mühendisliği, İnovasyon ve Teknoloji Yönetimi, Mekatronik Mühendisliği, Şehir Planlama, Sosyal Medya Yöneticiliği de gelecekte öne çıkacak meslekler arasında yer alıyor.
“Sağlıkla ilgili alanlar öne çıkıyor”
Doğu Akdeniz Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Abdullah Y. Öztoprak: Öğrenciler, geleceklerini belirleyecek olan üniversite tercihini yaparken üniversitelerin sunduğu olanakları iyice araştırmaları gerekiyor. Özellikle artan üniversite alternatifleri karşısında en az meslek seçimi kadar üniversite seçiminin de önemli olduğu kanısındayım. Öğrencilere tavsiyem, öncelikle kendilerine mutluluk verecek mesleği seçsinler ve bu alanda iyi bir öğrenim görsünler. Ancak seçilen meslekte başarılı olmak ve iyi bir kariyer sahibi olabilmek için iyi bir öğrenim görmek şart. Üniversite tercihlerine bakıldığında, iş imkanlarının oldukça rekabetçi olduğu günümüzde sağlık alanındaki programlar kariyer açısından en cazip meslekler olarak karşımıza çıkıyor. Ben de bugün üniversiteye girsem sağlıkla ilgili bir alan seçerdim.
EĞİTİM AJANSI
