Türkiye-Wikipedia Süreci Meclis Gündemine Taşındı

CHP İstanbul Milletvekili Parti Meclisi Üyesi Dr. Sibel Özdemir, 29 Nisan 2017’de Türkiye’den erişime engellenen ve bugün hala erişim yasağı olan Wikipedia sürecini, Ulaştırma, Haberleşme ve Denizcilik Bakanı Ahmet Arslan’ın yazılı olarak yanıtlamasını istemiyle TBMM gündemine taşıdı.

Dünyanın 295 dilinde versiyonu ve en büyük çevrimiçi ansiklopedisi olan Wikipedia’yaya Türkiye’den erişimin 29 Nisan 2017’de engellendiğini ve engellemenin bugün de devam ettiğini kaydeden CHP’li Özdemir, “Wikipedia’daki itiraz edilen başlıkların URL’lerinin ya da Türkçe versiyonu olan Vikipedi’nin değil, tüm dillerdeki adreslerine erişimin engellenmesi kabul edilemez.” dedi. 

ENGELLEME KARARI ALIRKEN 5651 SAYILI KANUN ZORLANDI

Özdemir, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun (BTK) engelleme ile ilgili yaptığı açıklamada Türkiye’nin “terör örgütlerini” desteklediğini belirten içeriklerin tüm girişimlere rağmen Wikipedia’dan çıkarılamadığı için sitenin tamamına tedbir uygulandığını açıklamasına yönelik olarak, “BTK, bu kararı alırken bir zorlamayla 5651 Sayılı Kanun’un 8/A (1) maddesi dayanak gösterdi. Hâlbuki 5651 sayılı kanunu savunanlar, “Bundan sonra site tümüyle kapatılmayacak, sadece URL engeli yapılacak” diyorlardı. BTK’nın önceki Başkanı Tayfun Acarer, internette kişilik hakları ve özel hayatın gizliliğinin ihlalinin engelleneceğini savunarak, “Artık site kapatma yok, sadece içerik siteden çıkarılacak” demiş ve internetin otoriter bir zihniyetle sansürcü bir denetleme ve engelleme anlayışının olmayacağını vurgulamıştı. Fakat bunun böyle işlemediğini, URL engellemelerinin yanı sıra, çok sayıda internet sitesinin gerçekçi olmayan bahanelerle tümden engellendiğini görmekteyiz.” ifadelerini kullandı.

TÜRKİYE DÜNYA BİRİNCİSİ!

Twitter ve Facebook gibi popüler sosyal paylaşım sitelerinde ifade özgürlüğünün kısıtlanmasında Türkiye’nin Dünya birincisi olduğuna değinen Özdemir, “Twitter’ın 2016’nın ikinci yarısında hükümetlerden gelen talepleri açıkladığı Şeffaflık Raporuna göre, Türkiye her türlü içerik engeli talebi konusunda dünyada birinci olmuştur. Facebook’un 2016 yılı ilk 6 ayı için açıkladığı Devlet Talepleri Raporuna göre ise Türkiye’den 993 ‘Veri Talebi’ ve 861 ‘İçerik Kısıtlama Talebi’ gönderilmiştir. Bunların 9 tanesi acil durum olarak istenen bilgileri kapsarken gelen tüm taleplerin %81’inin karşılandığı belirtilmektedir.” diyerek mevcut durumun daha kötüye gittiğini kaydetti.

10 GENÇTEN 9’U İNTERNET KULLANICISI AMA WİKİPEDİA KAPALI

TÜİK’in “Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması, 2017” raporu verilerine de dikkat çeken Özdemir, “Türkiye’de İnternet kullanan bireylerin oranı %66,8’dir. 16-24 yaş arasındaki gençlerin İnternet kullanım oranı, 2015 yılında %82,4 iken 2016 yılında %87,5’e yükselmiştir. Ülkemizde İnternet kullanımının artması ile Wikipedia gibi İnternet ansiklopedilerinin kullanımı ve bilgiye erişimi de önem kazanmaktadır. Ancak, İnternet kullanan her 10 gencimizden 9’u Hükümetiniz tarafından uygun bulunmayan iki içerik nedeniyle şu anda Wikipedia’daki 5 milyondan fazla içeriğe erişememektedir.” ifadelerine yer verdi.

WİKİPEDİA NE ZAMAN ERİŞİME AÇILACAK?

İstanbul Milletvekili Özdemir, Ulaştırma, Haberleşme ve Denizcilik Bakanı Ahmet Arslan’dan şu sorulara yanıt isteminde bulundu:

· Türkiye, bugüne kadar Wikipedia’dan kaç kez içerik engellemesi veya kaldırılması talebinde bulundu? Bu içeriklerin hangileri kaldırıldı, hangileri kaldırılmadı?

· Türkiye, Wikipedia’nın kapatılmasına gerekçe gösterilen iki konu başlığının içeriğinin savunulan doğru bilgiler ile değiştirilmesi için bilgi eklemesi yapmış mıdır? Bu düzeltme ve eklemeler Wikipedia’da güncellenmiş midir?

· 5651 Sayılı Kanun kapsamında, itiraz edilen konu başlıklarının URL’lerini engellemek yerine ilgili yasaya da aykırı olarak, Wikipedia’nın tamamına erişimi engellemesinin gerekçesi nedir?

· Wikipedia’nın erişime açılmasına yönelik Türkiye’nin girişimleri devam etmekte midir? Süreç hangi aşamadadır? Wikipedia’nın ne zaman açılması öngörülmektedir?

· İnternete erişim ve kullanıcı hakkının ifade özgürlüğünün bir parçası olduğu ilkesi, Anayasa Mahkemesi’nin (YouTube-2014/4705 ve Twitter-2014/3986 kararları) ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin ilgili kararları dikkate alındığında; Wikipedia’nın kapalı olması bu ilke ve kararların tanınmadığını gösterdiğine ilişkin iddiayı kabul ediyor musunuz?

· Türkiye’de bugün itibariyle kaç web sitesi ve kaç URL engellidir? Bunların dağılımı nedir?

· Her 10 gençten 9’unun İnternet kullandığı ülkemizde, dünyanın en büyük İnternet Ansiklopedisi Wikipedia’ya erişimin sağlanamıyor olmasının gençlerimizi bilgiden mahrum bıraktığına ve bunun da sorumlusunun Hükümetiniz olduğuna ilişkin iddiaları nasıl değerlendiriyorsunuz?

· Twitter ve Facebook gibi sosyal paylaşım ağlarında Türkiye’nin dünyadaki sıralamasını ve konumunu nasıl değerlendiriyorsunuz? Sıralamadaki yerinin ve konumunun düzeltilmesine yönelik alınan önlemler ve çalışmalarınız var mıdır? Varsa bunlar nelerdir?