Öğretmen etkisi

Son yıllarda özellikle yapay zekanın gelişimi ve yaşantımıza daha fazla girmesiyle belirli mesleklerin öneminin azalacağı hatta yok olacağı ile ilgili genel bir kanı var. Ben konuyu eğitim ve öğretmenlik özelinde ele almaya çalışacağım. Benim 'Öğretmen Etkisi' diye adlandırdığım ve öğrenme sürecinde çok önemli olduğunu düşündüğüm bu kavramı sizlerle paylaşmak istiyorum.
Şu anda yabancı dil konusunda yapay zeka gerçekten müthiş ilerleme kaydetmiş durumda. Kendiniz ile ilgili tüm bilgileri girdikten sonra size özel çalışma planı hazırlıyor ve tüm detaylarıyla öğrenme sürecini yönetiyor. Gün gün, saat saat konuları sizin için bir plan haline getirip gelişiminizi de takip edebiliyor. Bu noktada tüm bu bilgileri aldıktan sonra süreç bireyin kendisine kalıyor. Yani öğrenci elinde bu plan ve tüm detaylarla çalışırsa başarılı olma şansı var. Uygulama konusunda başarılı olan öğrenci süreci de ilerletebiliyor. Peki uygulama konusunda insanlar başarılı olabiliyor mu? Tıpkı spora yazıldığınızda tüm ölçümleriniz yapılıp, detaylı bir program oluşturulduktan sonra buna uyup uymadığınız gibi. Hem yapılan araştırmalar hem de kişisel gözlemlere dayanarak söyleyebiliriz ki uygulama konusunda başarı oranı çok düşük kalıyor. Bunun başlıca nedeni kişinin ilk anda oluşan motivasyonunun zaman içerisinde bir çok farklı etkenler sebebiyle zaman içinde azalması hatta tamamen ortadan kaybolması. Bu etkenler içerisinde kişinin özel hayatı, işi, sağlık durumu, değişen ihtiyaçlar...vb. bir çok neden sayılabilir. İnsanlar emek gerektiren, zaman alan eğitim gibi konularda uzun vadeli davranışlar sergileyemiyor. İşte tam bu noktada 'Öğretmen Etkisi' devreye gidiyor. Özetle sizi takip eden, gelişiminizi gözlemleyen, size sadece bilgi vermenin ötesinde ruhsal durumunuzu, motivasyonunuzu yönetecek biri var. Bu aşamada öğretmenin de donanımlı olması ve işini tutkuyla yapması çok önemli. İşini sadece zaman doldurmak için yapan birinden Öğretmen Etkisi bekleyemeyiz. Tersine kocaman bir zaman kaybı olacaktır.
Spor yapanlar bilir bir antrenör eşliğinde çalışıyorsanız size verilen hareketleri yaparken antrenör özellikle size bakarken ya da ilgilenirken en yüksek performansta yaparız. Özellikle yorgun olduğumuz anlarda hareketlerden kaçma eğilimi gösteririz. Ancak antrenör size dönüp sizinle ilgileniyorsa kendiniz zorlarsınız. İşte öğrenme-gelişme de o en zorlandığınız anda meydana gelir. Zorlandığınızda bırakmamak mükemmel bir gelişim göztermenize neden olur. Öğrenme-Gelişim süreci içerisinde defalarca düştüğümüz anlar olabilir, işte Öğretmen Etkisi düştüğünüz her noktada devreye girer ve ilerlemenizi sağlar.

Yapay zeka henüz bu noktada değil. Evet size mükemmel bir çalışma planı ve program çıkarabiliyor ancak bunun uygulanması, takibi ve gerekli anlarda müdahale edilmesi gibi noktalarda yapay zeka etki edemiyor. Uzun bir süre de edemeyecek diye düşünüyorum. Bu sebeple Öğretmen Etkisi daha uzun bir süre öğrenme sürecinin içerisinde olacak. Burada en önemli nokta öğretmen niteliklerinin üst düzeyde ve öğrenme sürecini başarıyla taşıyabilecek özelliklere sahip olması. Eğitimde yaşadığımız temel sorunlardan biri de bu. Ne yazık ki kalite ile ilgili sorunlar yaşıyoruz ve bu tüm süreci olumsuz etkiliyor. Kalite konusunda yapılacak çalışmalarla eğitim sistemimizi ve öğrenme sürecini üst noktalara taşıyabiliriz. Teknoloji ve yapay zeka uygulamalarını ‘Öğretmen Etkisini’ artırabilecek ve kolaylaştırabilecek şekilde ele alırsak sanırım çok büyük bir fark yaratabiliriz. Bu konuda etkili, yekili kişi ve birimlerin gerekli çalışmaları yapması temennisiyle yazımı noktalıyorum. Herkese iyi bir hafta dileklerimle.