Yapay zekâ ve dijital dönüşüm birçok mesleğin önemini kaybetmesine neden olurken bir yandan da yeni fırsatlar oluşturuyor. Peki, Türkiye’de ve dünyada, önümüzdeki yıllarda yıldızı parlayacak meslekler hangileri olacak? İş dünyasının en çok ihtiyaç duyduğu bölümler neler? Milliyet'ten Ozan Ömer Kadüker, merak edilenleri TÜSİAD Yönetim Kurulu Üyesi ve Sosyal Kalkınma Yuvarlak Masa Başkanı Yılmaz Yılmaz’a yöneltti:
Yapay zekâyla birlikte iş hayatında nasıl bir değişim bekleniyor?
Dünya Ekonomik Forumu’nun 54. yıllık toplantısında, yapay zekânın küresel istihdama etkisi sıklıkla vurgulandı. IMF’in bir araştırmasında da küresel ölçekte istihdamın neredeyse yüzde 40’ının yapay zekâdan etkilendiği, gelişmiş ekonomilerde ise bu oranın yüzde 60’a çıktığı görülüyor. Gelişmiş ve bazı gelişmekte olan piyasa ekonomileri altyapı, beceri ve kurumsal çerçeveler bakımından hazırlıkları sayesinde yapay zekâyı kullanmak için diğer ülkelerden daha avantajlı konumda. Dolayısıyla, ülkelerin yapay zekânın potansiyelinden faydalanabilmesi, iş gücünün bu yeni teknolojilere uyum sağlaması kritik.
Yeşil dönüşüm ve dijitalleşmeyle beraber geleceğin meslekleriyle ilgili beklentilerimiz de değişiyor. Dünya Ekonomi Forumu’nun İşlerin Geleceği 2023 Raporu’na göre, 5 yıl içinde küresel istihdam piyasasının yüzde 23’ünde yapısal değişiklikler bekleniyor. Kimi meslekler eski önemini kaybederken, yepyeni meslekler ve iş imkânları ortaya çıkıyor.
Küresel çapta rekabet var
Yıldızı parlayacak meslekler neler?
Geçmişte hiç akla gelmeyen alanlarda bugün istihdam yaratılırken, gelecek için kesin tahminler yapmak zor. Yine de dönüşümlerin yönüne baktığımızda, işlerin teknoloji ve sürdürülebilirlikten etkileneceğini, yapay zekâ ve makine öğrenimi, büyük veri, bilgi güvenliği, sürdürülebilirlik, yenilenebilir enerji gibi pek çok alanda istihdam potansiyelinin gündeme geleceğini söyleyebiliriz. Mevcut işlerin de daha fazla teknoloji odaklı dönüşmesi söz konusu. Öte yandan girişimciliği de atlamamalı. Girişimcilik, tüm sektörlere dokunabilecek ve hatta inovasyonun yaratılmasındaki rolü ile yeni sektörler dahi oluşturabilecek bir güce sahip. TÜSİAD olarak bu konuyu ayrıca önemsiyoruz.
Yetişmiş insan gücü konusunda en çok ihtiyaç duyulan beceriler hangileri?
İş dünyası bugün en temel alanlarda bile aradığı nitelikteki çalışanlara ulaşmakta güçlük çekiyor. Sadece ülkemizde değil, küresel çapta bir rekabet söz konusu. Yenilikçi, çevik, risk alabilen, inisiyatif kullanabilen ve potansiyel fırsatları öngörebilen girişimci bireyler, neredeyse tüm sektörlerde aranan insan gücünü oluşturuyor. Sürdürülebilir çözümler geliştirebilen, yapay zekâ ve algoritma teknolojilerini anlayan, dijital ile fiziki dünyalar arasında bağ kurabilen yetenekler rekabet içerisinde öne çıkacak. Bilimi ve bilgiyi esas almanın yanında beceri odaklı bir yaklaşımla, eğitim ile istihdam arasındaki bağı güçlendirmemiz gerekli.
‘Diploma yeterli değil’
Geleceğin dünyasında başarı için yalnızca diplomanın yeterli olmadığını aktaran Yılmaz, “Eğitim yaşam boyu ve her alanda devam eden bir süreç olmalı. Daha esnek ve dayanıklı olmak; öğrenme hevesini dinç tutabilmek bu açıdan çok önemli. Gençlerin işyerlerinde nitelikli staj imkanlarına erişmesi, ayrıca mesleki ve sosyal açıdan gelişebileceği, etkinliklerinde rol alabileceği öğrenci kulüplerinde aktif olmaları, uzun soluklu yarışma ve programlara katılmaları da becerileri çok yönlü geliştirmek için fırsatlar sunar” dedi.
