Şu anda, ülke olarak en fazla öncelik vermemiz gereken konu; ara insan gücü talebini karşılayacak ‘’nitelikli insan gücüne’’ yatırım yapmaktır.
Gerçek şu ki; gerek sanayi 4.0'la, gerekse Koronavirüs salgınının getirdiği sosyoekonomik yeni koşullarla birlikte, dünyada niteliksiz işlerde istihdam kaybı yaşanacak.
Endüstri 4.0, terim olarak dördüncü sanayi devrimi anlamına gelmektedir. İlk sanayi devrimi su ve buhar gücü ile üretim mekanizmasının üzerine kuruluyken, onu ikinci sanayi devrimi olan elektrik enerjisi yardımı izledi. Daha sonrasında ise üçüncü sanayi devrimi olan dijital devrim gerçekleşerek elektronik kullanımı arttı. 4. sanayi devrimi, bilgisayar ve robotik merkezli akıllı fabrikalar ve akıllı üretim sistemlerini içeriyor.
Nitelikli insan yetiştiren ülkeler ekonomik olarak gelişmiş ülkelerdir. Çünkü nitelikli insan gücüne sahip olan kişiler üretken ve yaratıcıdır.
Nitelikli elemanlar, okul çağlarında yetişmiş ve mesleği ile gereken bilgiyi almış olmanın yanında onu en iyi derecede kullanan kişidir. Nitelikli eleman sayısı azaldıkça ülke ekonomisine de zararı olmaktadır. Çünkü üretim azalmakta, ve yenilikçi sistemlerde ilerlemeler olmamaktadır.
Birleşmiş Milletler raporlarına göre, nitelikli insan gücü doğru kullanıldığı takdirde tarımda, hayvancılıkta, bilim de sanatta ve daha birçok alanda gelişim sağlanmaktadır.
Meslek liseleri kalifiye ara insan gücü yetiştirmesi bakımından çok kritik önem arz eder.
Yeni nesil iş alanları olan; Özel Güvenlik, Çağrı Merkezi Operatörlüğü, Turizm çalışanları (Aşçı, garson, resepsiyonist vs), yazılım geliştirme uzmanı, web sayfası tasarımcısı, moda tasarımcısı vs. tüm bu işgücünü meslek liselerinde yetiştirmek için plan yapmak zorundayız.
Herkes çocuğunu doktor, mühendis, avukat vs. olarak görmek ister. Fakat inşaat işçisinin yaptığı iş, bir çiftçinin yaptığı iş de en az bu kadar kutsaldır. Bu meslekleri yapan kişilere de ihtiyacımız vardır. Bir fabrikada, denetim yapan mühendis kadar, vidayı sıkan teknisyene
de ihtiyaç vardır.
Çocuklarımızı ilkokuldan itibaren izlemek, onları yeteneklerine göre yönlendirmek, bu yönlendirmeyi yaparken de önlerini kesmemek gerekir.
En basit örnek vermek istiyorum. Türkiye dünyanın heryerinde iş yapan müteahhitlerin ülkesidir. Müteahhitlerimizin dünya çapında hakimiyetini ve rekabet gücünü devam ettirmek için inşaat, mekanik, elektrik gibi temel alanlarda nitelikli insan kaynağı ihtiyacını karşılamak zorundayız.
Örneğin bir zamanlar çok önünde olduğumuz ama bizi zamanla geçerek dünyanın en güçlü 10 ekonomisi içinde yer alan Güney Kore örneğine bakalım.
Doğal kaynakları olmayan Güney Kore, kalkınma için kaliteli insan kaynağı yetiştirmeyi amaç edindi.
İlerleyen yıllarla birlikte Kore’nin ekonomik olarak ciddi atılımlar yapması ve emek yoğun ekonomiden bilgi/teknoloji yoğun ekonomiye geçişle birlikte işgücü piyasalarının istediği beceriler de değişti.
Hükümet, beceri geliştirme sistemini kurarak önemli gördüğü sektörlerde güncel ihtiyaçları takip etmeyi hedefledi.
Biz de, 4. sanayi devrimi eşiğinde, nitelikli işgücünü şimdiden planlamalıyız. Ayrıca koronavirüs, uzaktan çalışma başta olmak üzere, çalışma dünyamıza yeni çalışma sistemlerini yerleştirdi. Bunu eğitim sektörü de ‘’uzaktan eğitim’’ ile izledi.
Salgınların bundan böylede farklı virüslerle devam edeceği tahmin edilirken, bazı yeni meslekler ortaya çıkarken, bazıları da artık tarihe karışacak.
O nedenle, üniversite ağırlıklı değil, değişen dünya koşullarını da dikkate alarak, ülke ekonomisinin ihtiyacı olan, sektörel taleplerin dikkate alındığı, ‘’nitelikli işgücüne’’ odaklı bir eğitim asıl amacımız olmalı.
