Her yıl Haziran ayının üçüncü pazarı pek çok ülkede olduğu gibi Türkiye’de de Babalar Günü olarak kutlanıyor. Gelin görün ki çocuk bakımında , çocukla vakit geçirmede hatta ev içi işlerde, Türkiye’de çocuklar babasız büyüyor.
BABALARIN ADI VAR!
Babaların günü var, ancak çocuk bakımında , çocukla vakit geçirmede ve ev içi işlerde sorumluluk alan baba Türkiye’de yok.
Bernard van Leer Vakfı’nın desteğiyle Boğaziçi Üniversitesi, Hümanist Büro ve Frekans Araştırma tarafından yürütülen Türkiye’de 0-8 yaş arası çocuğa yönelik aile içi şiddet araştırması sonuçları yayınlandı. 12 bölgeyi temsil eden 26 ilde, 4.101 kişi ile yüz yüze görüşmeler gerçekleştirilerek yapılan görüşmeler sonrasında toplanan veriler araştırma ekibi tarafından analiz edildi, bulgular alandan uzmanlarla tartışılarak rapor haline getirildi.
Araştırma sonuçları, babaların aile içindeki rolleri ve sorumluluklarıyla ilgili de çok çarpıcı sorunlara dikkatleri çekiyor. Bu kapsamda ortaya çıkan bulgulardan bazıları :
Babanın Düzenli Olarak Ev İşlerine ve Çocuk Bakımına Katkı Oranı (%)
Babanın Ev İşlerine Katkısı |
% |
Babanın Çocuk Bakımına Katkısı |
% |
Yemek yapmak |
3,6 |
Çocuğun altını değiştirmek |
3,4 |
Temizlik yapmak |
3,3 |
Çocuğu uyutmak |
9,7 |
Çamaşır yıkamak |
2,1 |
Yemek yedirmek |
9,5 |
Evi toplamak |
3,9 |
Yıkamak |
6,9 |
Bulaşık yıkamak |
2,8 |
Çocukla oyun oynamak |
27,8 |
Ev için alıșveriş yapmak |
48,1 |
Beraber gezmek |
30,0 |
Çocuklarla ilgilenmek |
41,6 |
Çocukla kitap okumak |
8,3 |
|
|
Çocuğun kreş/okul sorunlarıyla ilgilenmek |
12,4 |
|
|
Ders çalıştırmak |
9,7 |
ALIŞVERİŞLE İŞ BİTER Mİ?
Bu sonuçlara göre babaların alışveriş yapmak ve çocukla ‘ilgilenmek’ dışında hiçbir ev içi sorumluluğu almadığı görülüyor. Çocuk bakımına katkı konusundaki oranlar ise daha iç açıcı değil . Uyutmak ve ders çalıştırmak (9.7%), yemek yedirmek(9.5%), kitap okumak (8.3%) ve yıkamak (6.9%) konusunda babalar çok düşük oranlarla sınıfta kalıyor. Hele konu çocuğun altını değiştirmek olunca en düşük değerle karşı karşıya kalınıyor (3.4%) .Oysa , çocuğun altını değiştirmek ebeveynlerin çocuklarıyla göz göze gelerek ilişki kurduğu önemli anlardan biri olarak değerlendiriliyor.
BABALAR ÇOCUKLARIYLA YEMEK YEMİYOR, KONUŞMUYOR, DERTLEŞMİYOR!
Anne ve babaların çocuklarıyla geçirdikleri vakitler karşılaştırıldığında ise aşağıdaki veriler ortaya çıkıyor:
Annelerin ve Babaların Çocukla Birlikte Zaman Geçirme Oranları (%)
|
Anne |
Baba |
Birlikte parka gitmek |
79,8 |
12,7 |
Birlikte evde oynamak |
72,4 |
11,9 |
Birlikte konuşmak/dertleşmek |
87,7 |
8,4 |
Birlikte yemek yemek |
91,5 |
3,8 |
Birlikte kitap/masal okumak |
71,7 |
18,5 |
Araştırma verilerinin ortaya koyduğu en çarpıcı sonuç ise : Babaların yüzde 3.8% ‘i çocuklarıyla yemek yiyor, ve sadece yüzde 8.4’ü çocukları ile konuşuyor ve dertleşiyor
NELER YAPILABİLİR?
Dünyada babaların çocuk bakımı ve gelişimindeki rolleri üzerine yapılan çeşitli araştırmalar var. Bu araştırmalar açık bir şekilde gösteriyor ki çocuğun sağlıklı zihinsel, sosyal, duygusal ve fiziksel gelişimi için babaların rolünün artırılması gerekiyor. Bu yüzden bir çok ülkede babaların çocuklarıyla ilgili konularda sorumluluk almasını teşvik edecek programlar uygulanıyor.
Bunlardan biri babalık izinleri. Babalık izninin çocukla ilişkinin artmasına, ilerleyen dönemlerde daha çok sorumluluk almaya ve annelerin konumuna olumlu etkisi olduğu belirtiliyor. Türkiye’de babalık izninin işçiler için beş gün olmasına geçen Nisan ayında karar verildi. Bu oranlar ülkeden ülkeye değişiklik gösteriyor. Örneğin Belçika’da ve Danimarka’da iki hafta, Finlandiya’da dört hafta, Fransa’da 11 gün ve Yunanistan’da üç gün olarak uygulanıyor. Türkiye’deki uygulamanın sonuçlarını ancak ileriki yıllarda test etmek mümkün olacak.
Tabii ki babalık izni babaların aile içinde ve özellikle çocuklarıyla ilişkilerini geliştirmek için kullanılabilecek tek araç değil. Özellikle orta ve düşük gelirli ülkeler için anne ve babaların birlikte veya ayrı katıldıkları çocuk gelişimi ve olumlu ebeveynlik gibi konuları da içeren eğitimler gündeme geliyor. Özellikle hamilelikten başlayan ve çocuk en azından ilkokula başlayana kadar devam eden bu gibi eğitimler ev ziyareti temelli veya merkez temelli olarak yürütülebiliyor. Bu eğitimleri mevcut sağlık, eğitim, çocuk bakımı, istihdam vb. gibi hizmetler ve altyapılara entegre ederek yaygın, erişilebilir, ücretsiz ve kaliteli olmasını sağlamak mümkün.
ALGI DEĞİŞİKLİĞİ DAVRANIŞ DEĞİŞİKLİĞİNE YOL AÇIYOR
Yapılan araştırmalardan bazıları babaların kendi rolleriyle ilgili algılarındaki değişikliğin ev içindeki sorumluluklarına da yansıdığını ve dolayısıyla toplumsal cinsiyet eşitliğiyle ilgili olumlu değişikliklere yol açtığını gösteriyor.
Aileleri güçlendiren ve babaları aile içi sorumluluklara daha fazla dahil etmeyi hedefleyen , özellikle çocukların ilk yıllarına yönelik program ve politikalar geliştirmek gerekiyor.