Eğitimin 2016 yılı değerlendirmesi yapıldı: Eğitime ayrılan bütçe yetersiz!

 Türk Eğitim Derneği'nin düşünce kuruluşu TEDMEM, 2016 yılı içinde eğitim sistemimizde öne çıkan uygulama ve tartışma konularına ışık tutması ve eğitim göstergelerinin anlamlı bir akışta bir araya getirilmesi amacıyla, eğitim değerlendirme raporları serisinin üçüncüsü olan “2016 Eğitim Değerlendirme Raporu”nu yayımladı.
 
Kaynak niteliğindeki kapsamlı bir çalışma olan 2016 Eğitim Değerlendirme Raporu; Yönetişim ve Finansman, Kalite Artırmaya Yönelik Politikalar, Öğretmen Eğitimi ve Mesleki Süreç, Uluslararası Alanda Türkiye, Temel Eğitim, Ortaöğretim, Mesleki Teknik Eğitim ve Din Öğretimi, Özel Eğitim, Öğrenci Yönlendirme Sistemleri, Özel Öğretim olmak üzere 10 ana başlık altında Türk eğitim sisteminin genel bir profilini ortaya koyuyor.
 
Bir Bakışta Eğitim 2016 Raporuna göre Türkiye eğitime ayırdığı finansman açısından diğer OECD ülkelerinin gerisinde kalmıştır. Merkezi yönetimin yıllar içinde eğitime olan bütçeyi sürekli artırmasına rağmen, Türkiye'deki eğitim çağında bulunan genç nüfus oranının
gelişmiş birçok ülkeye göre oldukça yüksek olması, eğitime daha fazla bütçenin ayrılmasını gerektirmektedir. Türkiye'nin stratejik hedeflerine ulaşması için Hükümetin eğitime ayırdığı pay, OECD ülkeleriyle yarışacak düzeyde artırılmalıdır. Türkiye için mevcut okullaşma sorunları, fiziki altyapı yetersizlikleri ile dezavantajlı ve özel eğitime gereksinimi olan nüfusun ihtiyaçları göz önünde bulundurulduğunda, bütçeden eğitime ayrılan payın GSYİH’ya oranının OECD ülkeleri ortalaması civarında olmasının da kısa ve orta vadede eğitimde bir başarı hikayesi oluşturmak için yeterli olmayacağı değerlendirilmektedir. 
 
MEB İstatistikleri Örgün Eğitim 2015-2016 Raporuna göre, Türkiye'de ilkokul okullaşma oranlarında bir yükselme olduğu görülmektedir. Bu yıl itibariyle, net okullaşma oranı ilkokul için %94.87, ortaokul için 94.39 iken ortaöğretim için bu oran %79.79'dur. İlkokulda ve ortaokulda okullaşma oranının %100'e yaklaştığı görülmektedir. Ortaöğretimde okullaşma oranı 2015 yılında %79.37'dir. 2016 yılında bu oranın çok yükselmediği görülmektedir. İlköğretim ve ortaöğretim arasındaki farkın giderilmesi için ortaöğretime yönelik desteklerin artırılması, Şartlı Nakit Transferi gibi öğrencinin eğitim almasını destekleyici alternatif burs programlarının oluşturulması gerekmektedir. 

64. Hükümet Programında "ikili öğretime son verme hedefi doğrultusunda, tüm okullarımızda tam gün eğitim-öğretime geçilmesi için yeter sayıda derslik inşasına devam edeceğiz." ifadesine yer verilmektedir. Bu kapsamda 20 Mayıs 2016 tarihinde MEB, Temel Eğitim Yapım Programı Genelgesini yayımlamıştır. Bu Genelge ile tekli eğitime geçmek için ayrılan ödeneğin artırılması hedeflenmektedir. İkili öğretim, MEB'in 2015-2019 Stratejik Planı'nda sorun ve gelişim alanları arasında yer almaktadır. Bu Planda ikili öğretim yapan okulların oranının 2019 yılına kadar ilköğretimde %10'a, ortaöğretimde %5'e düşürülmesi hedeflenmektedir. MEB İstatistikleri Örgün Eğitim 2015- 2016 Raporunda MEB'in bütçesinden sermaye giderlerine 6 milyar 285 milyon TL ayırdığı görülmektedir. 2015 yılı harcamasına göre bir artış olsa da, ikili öğretimin azaltılmasına yönelik hedeflerin yakalanması için sermaye giderlerine daha çok kaynak ayrılması ve bu eğilimin sonraki yıllarda da sürdürülmesi gerekmektedir.

TEDMEM'in geçtiğimiz yıl yayımladığı 2015 Eğitim Değerlendirme Raporu'nun da devamı olarak hazırlanan ve farklı ulusal ve uluslararası verilerin birlikte analiz edildiği rapor, Türkiye eğitim sisteminde yıl içinde gerçekleşen olayların fotoğrafı niteliğinde. Tespitlerin yanı sıra önerilerin de yer aldığı rapora aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz:

https://tedmem.org/yayin/2016-egitim-degerlendirme-raporu#