MEB'den yeni genelge: Bağış parası alınmayacak

Millî Eğitim Bakanı Yusuf Tekin imzasıyla yayımlanan "2024-2025 eğitim ve öğretim yılına ilişkin iş ve işlemler" konulu genelgeye göre, 2024-2025 eğitim öğretim yılı 9 Eylül 2024 Pazartesi günü başlayacak.

Öğretmenlerin mazeret ve isteğe bağlı yer değişikliği işlemleri bu ay içinde gerçekleştirilecek. Böylece eğitim öğretim yılının başlangıcıyla idareci ve öğretmenlerin yer değişikliği süreci tamamlanacak. Ayrıca karar alma mekanizmalarını odağına yerleştirilen kurul/zümre toplantılarının yapılması için gerekli tüm hazırlıklar önceden planlanarak süreç titizlikle yürütülecek.

"Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli" öğretim programları 2024-2025 eğitim öğretim yılında okul öncesi, ilkokul 1, ortaokul 5, ortaöğretim hazırlık ve 9. sınıf düzeylerinde uygulanacak.

"Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli" kapsamında öğretim programları, eğitici eğitimleri, öğretmen eğitimleri, ders kitapları, öğretim materyalleri, ölçme, izleme ve değerlendirme süreçleri gibi konuları içeren ek genelge ayrıca yayımlanacak. Modelle ilgili iş ve işlemler ilgili genelge kapsamında yürütülecek. Türkiye'nin kalkınması ve refahına katkı sunması amacıyla hazırlanarak 10 Ağustos'ta Cumhurbaşkanlığı Genelgesi'yle yürürlüğü giren Mesleki ve Teknik Eğitim Politika Belgesi'yle ilgili valiliklerce gerekli tedbirler alınacak.

Öğrenci kaydında kayıt parası ücreti alınmayacak
Genelgeye göre, bu yıl mesleki ve teknik Anadolu liseleri bünyesinde ilk defa açılacak ortaokullar, okulun fiziki şartları ile bölgenin ortaokul ihtiyacı doğrultusunda planlanacak. Eğitim ortamlarının ve fiziki koşulların belirlenmesinde pedagojik ilkeler gözetilerek ilgili genel müdürlüğün koordinasyonuyla çalışmalar yürütülecek.

Okullarda sağlıklı ve güvenli bir eğitim öğretim ortamı oluşturulması için okulların/kurumların eğitime hazırlık, bakım, onarım ve temizlik çalışmaları il/ilçe millî eğitim müdürlüklerince hiçbir okul/kurum ihmal edilmeyecek şekilde saha ziyaretleri yapılarak tekrar gözden geçirilecek ve varsa eksiklikler tamamlanacak.

Öğrenci kayıtları esnasında kayıt parası veya başka ad altında zorunlu ücret alınmayacak. Bu tarz uygulamalara dair şikâyetlerin valilikler tarafından ivedilikle değerlendirilmesi ve gerekli işlemlerin yapılması sağlanacak.

İl millî eğitim müdürlüklerince öğretmenlerin görev yaptığı ilçelerde, alanında öğretmen ihtiyacı varken başka bir ilçede yer alan eğitim kurumlarına zorunlu bir mazereti olmaksızın kesinlikle görevlendirme yapılmayacak. Sözleşmeli öğretmenlere öğretmenlik görevi veya eğitim kurumu yöneticiliği dışında görev verilmeyecek. Ayrıca ilçede norm kadro fazlası öğretmen bulunan alanlarda ders ücreti karşılığında öğretmen görevlendirilmemesi hususunda gerekli özen gösterilecek.

İlkokul 1 ve ortaokul 5. sınıflara kaydı yapılan veya bu sınıflara nakil olan öğrencilerden ilkokul bünyesinde bulunanların şube ve sınıf öğretmenlerinin ortaokul kademesinde olanların ise şubelerinin e-Okul üzerinden elektronik ortamda belirlenmesi sonrasında yürütülecek iş ve işlemler merkezi olarak gerçekleştirilecek.

Eğitim ve öğretim yılı içinde sınıf mevcutlarında azalma olması durumunda ilgili sınıf şubeleri kaynakların etkin kullanımının sağlanması amacıyla gerekli tedbirler alınarak birleştirilecek ve öğrencisi kalmayan şubeler kapatılacak.

Sınıf annesi uygulamalarına izin verilmeyecek
Genelgeye göre, Bakanlıkça ücretsiz dağıtımı yapılan kaynaklar dışındaki materyallerin okullarda reklam ve tanıtımının yapılmaması, öğrencilere aldırılmaması ve velilere maddi külfet oluşturacak uygulamalardan kaçınılması hususunda valiliklerce gerekli tedbirler alınacak.

Millî Eğitim Bakanlığına bağlı resmî ve özel okul öncesi, ilkokul, ortaokul ve lise öğrencilerinin kılık ve kıyafetlerine dair usul ve esaslara riayet edilmesine; öğretmen, yönetici ve okul çalışanlarının kıyafetlerinde öğrencilere rol model olmasına, öğretmenlik mesleğinin ve eğitim kurumlarında çalışmanın gerektirdiği tavır ve davranışların önemine hassasiyet gösterilecek.

Devamsızlık yapan öğrencilerin velilerine yapılacak tebligat işlemleri, ilgili mevzuat hükümleri doğrultusunda posta, e-posta ve/veya bilişim araçlarıyla yapılacak; sınıf tekrarı riski olan öğrencilere yönelik önleme, müdahale ve yönlendirme komisyonu kurularak gerekli iş ve işlemler yürütülecek.

Seçmeli derslerin öğrencilerin ilgi, yetenek ve isteklerine göre tercih edilmesi ve e-Okul sistemine işlenmesi için gerekli önlemler alınacak. Bakanlığın yeni dönemde uygulamaya koyacağı faaliyetler ile okulda yürütülen çalışmalar hakkında dijital veli bültenleriyle sürekli ve düzenli olarak veliler bilgilendirilecek. Eğitim öğretim kurumlarında sınıf annesi ve benzeri adlar altında uygulamalara izin verilmeyecek.

Yeni eğitim öğretim yılında önemli önceliklerden biri de ailelerin, öğrencilerin akademik ve sosyal gelişim süreçlerine katkılarının artırılması olacak. Bakanlık, yeni dönemde uygulamaya koyacağı faaliyetler ile okulda yürütülen çalışmalar hakkında dijital veli bültenleri ile sürekli ve düzenli olarak velileri bilgilendirecek. Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğünce başlatılan aile okulu çalışmaları başta olmak üzere okul açılışı, veli toplantısı gibi faaliyetlerde, eğitimde velilerin ve aile ortamlarının önemine vurgu yapan EBA'daki video ve dijital içeriklerden yararlanılacak.

Velilerin okul ziyaretleri ve öğretmenlerle görüşmelerinin nitelikli, düzenli ve sağlıklı olması için geçen yıl olduğu gibi bu yıl da okul yönetimi tarafından planlamalar yapılacak. Bu ziyaretler, eğitim öğretim faaliyetlerini aksatmayacak şekilde Bakanlığın Okul Randevu Sistemi üzerinden yürütülecek. Planlanan yüz yüze veya çevrim içi görüşme ve toplantılar dışında, velilerin okul içinde bulunmamaları hususunda gerekli tedbirler alınacak.

Resmî ve özel okullarda düzenlenen sosyal etkinliklerin Millî Eğitim Temel Kanunu'nda belirtilen genel ve özel amaçlara uygun olmasına riayet edilecek; millî ve manevi değerlere aykırı, öğrencilerin psikososyal gelişimine katkı sağlamayan etkinlik ve kutlamalar yapılmayacak. Öğrencilerin seçtiği kulüpler, katıldığı bilimsel, sosyal, kültürel, sanatsal ve sportif etkinlikler, toplum hizmeti çalışmaları, sosyal sorumluluk programı faaliyetleri eğitim ve öğretim yılı boyunca e-Okul Yönetim Bilgi Sistemi'nde yer alan "Sosyal Etkinlik Modülü"ne işlenecek.

Özellikle temel eğitim kademesinde oyunun eğitim değeri, psikolojik ve sosyolojik işlevi, kuşaklar arasında kültür aktarımına katkısı, kişilik inşasına etkisi, adabımuaşereti doğal yollarla kazandırma yönüyle gerçekleşen değer aktarımı boyutu vb. hususlar da dikkate alınarak öğrencilerin oyuna yönlendirilmesi sağlanacak. Bu bağlamda, Bakanlıkça hazırlanan Yüz Yüze 100 Çocuk Oyunu ile Sağlıklı Okul Bahçelerinde Eğleniyoruz (SOBE) kitaplarından yararlanılacak. Okullar açılmadan önce okul bahçelerindeki oyun alanları, oyun görselleri ve oyun çizgileri gözden geçirilerek eksikler tamamlanacak.

Okullarda öğrencilerin seviyesine göre temizlik, obeziteye karşı duyarlılık, dengeli ve sağlıklı beslenme alışkanlığının geliştirilmesi ve fiziksel aktivitelerin teşvik edilmesi, afet farkındalığı, ilk yardım, trafik kültürü, bağımlılık ve şiddetle mücadele konularında farkındalık sağlayacak etkinliklere yer verilecek.

Bakanlık ile Türk Standartları Enstitüsü (TSE) iş birliğinde hazırlanan Eğitim Kurumlarında Hijyen Şartlarının Geliştirilmesi, Enfeksiyon Önleme ve Kontrol Kılavuzu'na uygun olarak planlamaların yapılarak "Okulum Temiz" belgelendirme programının yıl boyunca uygulanmasına devam edilecek.

İklim değişikliği ve çevre sorunlarına karşı farkındalık oluşturmak amacıyla okullarda sürdürülebilirlik eğitimi ve uygulamalarının yaygınlaştırılmasına ağırlık verilecektir. Bu bağlamda, enerji verimliliğini artırmak, kaynakları verimli kullanmak, çevreci okullar geliştirmek, gereksiz enerji tüketimini periyodik olarak azaltmak maksadıyla okulların "Yeşil Bayrak" ile tescil edilmesi için enerji tasarrufu, enerji izleme, su tasarrufu, atık yönetimi, çevre bilinci eğitimi ve yeşil alanların artırılması vb. alanlarda farkındalık eğitimleri yapılacak.

Süreç odaklı ölçme ve değerlendirme uygulamaları benimsenecek
Genelge'ye göre, ilkokul 1. sınıf öğrencilerinin okuma ve yazmayı öğrenmelerine ilişkin düzenlenmek istenen etkinlikler, okuldaki tüm 1. sınıf öğrencileri için ortak olarak mayıs ayının ikinci haftasından sonra planlanacak.

İlkokullarda sınav saati uygulaması kaldırıldı
Öğrencilere çoktan seçmeli soruların yer aldığı kısa süreli, hazır bulunuşluk, tarama gibi adlar altında hiçbir sınav uygulanmayacak. Sonuç odaklı ölçme ve değerlendirme yaklaşımı yerine, süreç odaklı ölçme ve değerlendirme uygulamaları benimsenerek öğrencilerin sosyal ve akademik gelişimleri sürekli takip edilecek ve dersin içeriğine uygun değerlendirme araçları kullanılacak.

Öğrencilerin süreç boyunca takip edilebilmesi amacıyla eksik veya yanlış öğrenmeleri konusunda geri bildirim verilecek ve öğrenme/öğretme süreçleri bu doğrultuda yönetilecek.

Okullarda öğrencilere etkin okur kimliğinin kazandırılması, okuma kültürünün geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması için etkinlikler planlanarak okul kütüphanelerinin daha verimli kullanılması sağlanacak. Öğrencilerin araştırma ve okuma kabiliyetlerinin gelişmesi için aile büyükleri ve fertlerinin evlerinde kitap okumaları teşvik edilecek.

Bir önceki yıl başlatılan ve öğrencilerin Türkçenin zenginliklerini tanımasına, kültürümüzü taşıyan sözcüklerle buluşmasına, Türkçeyi doğru, güzel ve iyi kullanmalarına ve düşünce dünyalarını geliştirmelerine katkı sağlayan Dilimizin Zenginlikleri Projesi kapsamında resmî ve özel okullarda/kurumlarda planlanan etkinliklerin amacına uygun olarak gerçekleştirilmesine ihtimam gösterilecek.

Okullarda bilimsel, sportif, sosyal, kültürel etkinlikler, sosyal sorumluluk ve gönüllülük programları ile öğrenciler arasında dayanışma ve iş birliklerinin artırılarak akran desteğinin geliştirilmesine yönelik çalışmalar yürütülecek. Öğrenciler arasındaki olası problemlerin çözümünde okul rehberlik birimi ile gerekli tedbirler alınacak, akran zorbalığı vb. olumsuzluklara müsamaha gösterilmeyecek, bu çerçevede meydana gelebilecek aileler arası tartışmalar ve şiddet olaylarının önlenmesine gayret edilecek.

Sınıflarda cep telefonu bulundurulmama uygulamasına devam edilecek
Öğrencilerin dijital imkânlardan doğru bir şekilde yararlanmasına yönelik rehberlik çalışmalarına ağırlık verilecek. Önceki yıl başlatılan öğrencilerin sınıf içinde cep telefonu bulundurmamalarına yönelik uygulamaya devam edilecek. Okul içinde dersleri aksatacak şekilde cep telefonu kullanılmamasına yönelik tedbirler alınacak. Ödev ya da benzeri bilgilendirmelerde sosyal medya uygulamalarının kullanımından kaçınılacak ve bu hususta öğrencilere ve velilere gerekli bilgilendirmeler yapılacak.

Resmî/özel eğitim kurumları tarafından planlanacak mezuniyet günü etkinliklerinde velilere ve okullara külfet olacak etkinlikler yapılmayacak. Etkinlikler için önceden izin alınarak okulların, il/ilçe müdürlüklerinin uygun mekân ve/veya alanları kullanılacak, okul/kurum dışındaki mekanlarda mezuniyet etkinlikleri gerçekleştirilmeyecek.

Öğrencilerin içinde yaşadıkları şehri, şehrine ait soyut ve somut tarihî/kültürel mirası, değerlerini bilmesi ve koruması için okul içi ve okul dışı etkinlikler planlanacak. Bu bağlamda ilköğretim kademesinde haftalık ders çizelgesinde yer alan "Şehrimiz" dersi ve kitabından yararlanılacak; öğrencilerin şehirlerimizdeki tarihî eserler ve camiler, müze ve ören yerleri, kaleler, şehitlikler, kütüphaneler, bilim merkezleri, üniversiteler vb. mekânları ziyaret etmeleri için etkinlikler düzenlenecek.

"Çoklu Yabancı Dil Eğitim Modeli"nin etkili ve verimli bir şekilde yürütülmesi için 81 il valiliğine gönderilen yazıların uygulanmasına yönelik iş ve işlemler il/ilçe millî eğitim müdürlükleri ve okul müdürlükleri tarafından yapılacak.

Tam zamanlı kaynaştırma/bütünleştirme yoluyla eğitimlerini sürdüren öğrencilerin eğitime erişimleri ve okula uyumları hususunda okul yönetimi ve rehberlik birimleri tarafından RAM'larla işbirliği yapılarak gerekli tedbirler alınacak. Okullardaki mevcut özel eğitim sınıflarının hangi kademede olduğu, kayıtlı öğrencilerin yetersizlik türü (işitme yetersizliği, görme yetersizliği, bedensel yetersizlik, birden fazla yetersizlik, hafif zihinsel yetersizlik, hafif otizm spektrum bozukluğu, orta-ağır zihinsel yetersizlik, orta-ağır otizm spektrum bozukluğu vb.), sınıfların kapasitesi, öğrencilerin taşıma yoluyla eğitime erişimi ile yerleşim yerinde bulunan özel eğitim okullarının öğrenci kapasiteleri değerlendirilerek planlamalar yapılacak.

Ayrıca evde ya da hastanede eğitim alan öğrencilerin durumlarının, e-Okul Yönetim Bilgi Sistemi'ne eksiksiz şekilde işlenmesi ve eğitim hizmetlerine yönelik gerekli planlamanın yapılması sağlanacak.

Öğrencilerin yatkın oldukları becerileri ortaya çıkarması sağlanacak
Bu yıl ilk defa uygulamaya konulan "Zanaat Atölyeleri", uygulama kılavuzu doğrultusunda yürütülecek, okulların açılmasıyla birlikte programın ortaokullarda tanıtılmasına ve ders dışı saatlerde istekli öğrencilerin atölyedeki faaliyetlere yönlendirilmesine özen gösterilecek.

Okul öncesi eğitim kurumları ve ilkokullarda her sınıf düzeyine göre öğrencilerin ince kas gelişimini desteklemek, motor becerilerini geliştirmek, kendilerini ifade edebilecekleri ortamları oluşturmak, özgüvenlerini artırmak, erken yaşta yatkın oldukları becerilerin ortaya çıkmasını sağlamak amacıyla yaparak ve yaşayarak öğrenmelerine önem verilecek.

İl AR-GE birimleri tarafından yürütülmekte olan Erasmus+ projeleri ve diğer tüm uluslararası projeler kapsamında yurt dışına çıkan öğretmen ve öğrencilerin bilgileri, ülke ziyaretlerine gidilmeden önce Bakanlığın Proje ve Protokol Takip Sistemi'ne girilecek, ziyaret sonrası gidilen ülkelerde gözlemlenen iyi örnekleri içeren görev raporları da aynı sistem üzerinden ilgili birime gönderilecek. Uluslararası Kardeş Okul Uygulaması kapsamında kardeş okul ilişkisi tesis edilen resmî ve özel okulların faaliyetlerinin etkin izlenebilmesi için kardeş okul listeleri ve faaliyetlerinin il/ilçe/okul müdürlükleri tarafından yakından takip edilmesi ve Kardeş Okul Modülü'ne işlenerek arşivlenmesi sağlanacak.

Uluslararası diploma ve sertifika programına başvuruda bulunmak isteyen resmî ve özel okullar, programa başvuru sürecini başlatmadan önce bağlı bulunduğu genel müdürlükten yazılı onay/izin alacak.

Okul/kurum binalarının ve dersliklerin kapasitelerinin tam olarak kullanılmasını sağlamak üzere okul ve kurumların birleştirilmesi, okul türlerinin değiştirilmesi, binaların takası ve alternatif çözüm önerilerinin geliştirilmesi hususunda gerekli tedbirler alınacak, okul binaları eğitim ve öğretim amacı dışında kullanılmayacak, ihtiyaç durumunda Bakanlığın bilgisi ve onayı dâhilinde hareket edilecek.

İmar planlarında Bakanlık hizmetlerine ayrılan eğitim alanlarının, 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 10'uncu maddesi uyarınca, belediyece yapılacak 5 yıllık imar programı süresi içinde ve anılan Kanun'un 18 inci maddesi uyarınca Düzenleme Ortaklık Paylarından (DOP) ayrılarak bedelsiz olarak kamu hizmetine kazandırılması gerekirken bununla ilgili belediyeler nezdinde gerekli takip, valilikler tarafından yapılacak olup belediyelerce yıllık imar programı yapılmayan veya imar programı süresi içinde DOP kapsamında kamu hizmetine kazandırılamayan yerler, Bakanlığa bildirilecek.

Genelge'ye göre, halk eğitimi merkezlerinin faaliyetlerinin öngörülebilir ve planlı olarak yürütülmesi, kurslarda etkin bir denetim mekanizmasının işletilebilmesi amacıyla halk eğitimi merkezlerince açılacak kurslarda il/ilçe nüfusu, demografik yapı, coğrafi özellikler, iş gücü piyasasının ihtiyaçları ve halk eğitimi merkezlerinin kurumsal kapasitesi dikkate alınarak planlanacak.

İzinsiz eğitim ve barınma hizmeti veren yerlere ilişkin çalışmalar, Bakanlığın 2023/26 sayılı Genelgesi'nde belirtildiği şekilde yürütülecek. Kurum açma izni ile işyeri açma ve çalışma ruhsatı almış olan ancak amacı dışında faaliyet gösteren kurumlarla ilgili 5580 sayılı Kanun'un ilgili maddeleri çerçevesinde işlem yapılacak. Başka bir özel öğretim kurumuna dönüşmek isteyen kurumların dönüşüm süreçleri yakından takip edilecek.

Öğrenci barınma hizmeti veren özel yurt ve pansiyonlarda kalan öğrencilerin kayıt durumları ile bu kurumlarda çalışanların çalışma izinlerine ilişkin denetimlerin öğrencilerin yurtta bulundukları zaman diliminde yapılması sağlanacak.

Ortaokul ve Ortaöğretim Kurumları Özel Barınma Hizmetleri Yönetmeliği'nin 10'uncu maddesinin 5 inci fıkrası kapsamında gerçekleştirilecek denetimlerin sonuçları sisteme işlenecek, mevzuata aykırı durumların tespit edilmesi hâlinde gerekli işlemler yapılacak.

Afet bölgesindeki öğrencilere yönelik nakil uygulamasına devam edilecek
Afet bölgesindeki illerde ortaöğretim düzeyinde eğitim gören öğrencilerin eğitime erişimlerinin üst seviyede sağlanabilmesi için ülke genelindeki okullara il/ilçe nakil komisyonlarınca yerleştirilmeleri uygulamasına bu yıl Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş, Malatya, Osmaniye illeri ile Gaziantep ilinin İslahiye ve Nurdağı ilçelerinde devam edilecek.

Eğitim altyapısının deprem öncesinden daha iyi bir duruma getirmek için yürütülen bakım-onarım, güçlendirme ve yeni yapım işlerinin planlı bir şekilde devam etmesinin yanı sıra bu yatırımların gecikmelere yol açmadan belirlenen süre içinde hizmete alınabilmesi için gerekli bütün önlemler alınacak.

Cumhurbaşkanlığı Mevsimlik Tarım İşçileri Genelgesi kapsamında mevsimlik tarım işçisi, göçer ve yarı göçer ailelerin çocuklarının eğitime erişimlerine ilişkin Bakanlığın ilgili Genelge'sinde belirtilen hususlara riayet edilecek.