Okulların personel ihtiyacı, kadrolu memur statüsünde personelle karşılanamadığından vazgeçilemez nitelikteki hizmetler, okul-aile birlikleri tarafından yapılan veya İŞKUR yönetimindeki geçici istihdam programlarıyla yürütülmeye çalışılmaktadır. Okul-aile birliklerinin gelirlerinin veya il özel idaresinden aktarılan kaynakların yetersizliği nedeniyle yardımcı personel ihtiyacı bu yıla kadar İŞKUR bünyesindeki Toplum Yararına Program (TYP) kapsamında karşılanmaktaydı. 2024-2025 eğitim-öğretim yılından itibaren İşgücü Uyum Programı (İUP) kapsamında personel ihtiyacı karşılanacaktır. İUP’de ise haftada üç gün ve azami 22,5 saat çalışma süresi öngörülmüş olup bu kısıtlı çalışma süresiyle okulun hizmetlerinin görülemeyeceği açıktır.
İUP’nin iş güvencesinden yoksun, adil ve yeterli bir gelir getirmeyen, sosyal güvencesiz bir çalışma biçimi olduğu, bu hâliyle okulların personel ihtiyacına kalıcı ve sürdürülebilir bir çözüm sunamamanın ötesinde başlı başına bir emek sömürüsü biçimi olduğu görülmektedir.
Şimdiye kadar programa yeterli oranda başvurunun olmaması, kısmi süreli bir çalışma öngören, asgari ücretin altında bir gelir sunan, sosyal güvencesiz çalışma biçiminin talep görmediği, dolayısıyla okulların temizlik, güvenlik gibi ihtiyaçlarının karşılanmasında işlevsel bir yol olmayacağı belli olmuştur. Yine İUP’de öngörülen kısmi süreli çalışmanın, okulların temizlik başta olmak üzere ihtiyaç duyulan hizmetlerin sürekliliğiyle uyumlu olmadığı, haftada birkaç saatlik bir çalışmayla gerekli hizmetin verilemeyeceği açıktır.
Millî Eğitim Bakanlığı, programın yetersizliğini ve yol açtığı olumsuz sonuçları gözeterek soruna ivedilikle müdahale etmeli; temizlik ve güvenlik başta olmak üzere, yardımcı hizmetler için gerekli personel ihtiyacının il veya ilçe millî eğitim müdürlükleri eliyle hizmet alımı yoluyla karşılanmasını sağlamalı ya da istihdam için gerekli kaynakları okullara aktarmalıdır."
Eğitim İş: "Eğitim sistemimiz, iktidarın yanlış politikaları ve Milli Eğitim Bakanlığı’nın ihmalkar tutumu nedeniyle alarm vermektedir.
19,9 milyon öğrencinin eğitim öğretim yılına başladığı bu dönemde, okullarımızda temizlik ve güvenlik personeli eksiklikleri, hem eğitimin niteliğini hem de çocuklarımızın sağlığını ciddi şekilde tehdit etmektedir.
Eğitimde tasarruf olmaz! Çocuklarımızın geleceği, sağlığı ve güvenliği siyasi hesaplara kurban edilemez!
Eğitim-İş olarak, okullarda gerekli hijyenin sağlanması, temizlik sorunlarının giderilmesi, okulların daha güvenli olması, iş gücü uyum protokolünün iptal edilmesi, temizlik ve güvenlik personeli ihtiyacının kalıcı kadrolu personelle sağlanması için,
-15 Eylül 2024 Pazar günü saat:21.00’de X (Twitter) üzerinden ‘Sağlıklı Eğitim, Güvenli Okul’ sloganıyla kampanya başlatıyor,
-16 Eylül 2024 Pazartesi günü okullarda ‘Sağlıklı Eğitim, Güvenli Okul’ kokartlarımızı takıyor,
-Aynı gün saat:15.00’de, çöp torbası, fırça, faraş ve temizlik malzemeleri ile birlikte illerde milli eğitim müdürlükleri önüne, Ankara’da ise Millî Eğitim Bakanlığı önüne yürüyerek basın açıklaması yapıyoruz.
Çocuklarımızın sağlıklı ve güvenli eğitim hakkı için herkesi, birlikte mücadele etmeye davet ediyoruz.
“Sağlıklı eğitim, güvenli okul” talebimizi gelin birlikte haykıralım!"
Eğitim Sen: "Millî Eğitim Bakanlığı (MEB) bünyesinde okullarda kadrolu temizlik personeli eksikliğinin uzun süredir ciddi ve yakıcı bir sorun olmayı sürdürmektedir. Özellikle okulların açıldığı dönemlerde bu eksiklik daha da belirginleşmekte, birçok okulda, bütçe kısıtlamaları nedeniyle kadrolu temizlik personeli istihdam edilemediğinden geçici çözümlerle yetinilmektedir.
MEB bünyesindeki Destek Hizmetleri Genel Müdürlüğü, eğitim kurumlarının ve diğer bakanlık birimlerinin fiziki, teknik ve lojistik ihtiyaçlarının karşılanmasını sağlayan, MEB’e bağlı okullar ve kurumların temizlik, güvenlik, bakım, onarım, lojistik destek gibi idari hizmetlerin yürütülmesinden sorumludur. 2024 yılı itibariyle Türkiye’de resmi (devlet) okul sayısı 60 bin 734‘tür. Yıllardır okullarda ihtiyaç olmasına rağmen kadrolu yardımcı hizmetli görevlendirmesi yapılmamaktadır. Bugüne kadar bu ihtiyacın büyük kısmı, İŞKUR bünyesinde bulunan Toplum Yararına Program (TYP) kapsamında geçici olarak çalıştırılan işçilerle karşılanmaya çalışılmış, 2024-2025 eğitim öğretim yılı başından itibaren bu uygulamaya da son verilmiştir. MEB sorunu kalıcı olarak çözmek yerine daha geri bir adım atmış ve yine İŞKUR bünyesinde İşgücü Uyum Programı (İUP) oluşturulmuştur.
İşgücü Uyum Programı (İUP) okullardaki personel ihtiyaçlarını karşılamak üzere temizlik, bakım ve onarım gibi destek hizmetleri için geçici süreli personel görevlendirilmesini kapsadığı ve sadece haftada sadece 3 gün olduğu için TYP’nin de gerisine düşen bir uygulamadır. Program kapsamında katılımcılara günlük 566,73 TL cep harçlığı ödenecek ve kısa vadeli sigorta primleri İŞKUR tarafından karşılanacaktır. Sigorta ödemesi sadece sağlık ile ilgili olacak çalışma süreleri emekliliğe yansıtılmayacaktır. Eğitimlerin ardından, ilk 4 hafta boyunca 37,5 saatlik çalışma yapılırken, sonraki dönemlerde haftada 3 gün çalışılacak şekilde (22,5 saat) bir düzenleme yapılmıştır.
Çalışma Bakanı İUP’ye kısa süre içinde 359 bin başvuru olduğunu, başvuranların üçte ikisinin (268 bin kişi) kadın olduğunu açıklamıştır. Hükümet tarafından artan işsizlik oranlarını düşük göstermek ve başta kadın emeği olmak üzere okullarda ucuz iş gücü istihdam etmek üzere hayata geçirilen bu uygulama kelimenin tam anlamıyla modern kölelik anlamına gelmektedir. Başvuranların büyük bölümünün kadın olması, hükümetin uzun zamandır gündeminde olan iş ve aile yaşamının uyumlaştırılması politikası ile kadın emeğini esnek ve güvencesiz istihdam politikalarının merkezine yerleştirdiğini göstermektedir. Kadınlar açısından kadrolu-güvenceli istihdam olanakları sınırlandırılırken esnek güvencesiz çalışma koşulları ile kadınlar kamusal alan dışına çıkarılmakta, çalışma yaşamı cinsiyetçi bir anlayışla dizayn edilmektedir.
Okullarda temizlik hizmetlerinin sadece 3 gün ile sınırlandırılması ciddi hijyen sorunlarını gündeme getirecektir. Normal koşullarda haftada 5 gün, kimi okullarda ise “Destekleme ve Yetiştirme Kursları” nedeniyle 7 gün eğitim-öğretim devam ederken haftada 3 gün çalışacak personel ile okulların temizliği nasıl yapılacaktır? Geçici personel alımıyla okulların temizlik sorununda ciddi aksamalar yaşanması kaçınılmazdır. Nitekim okulların açılmasıyla birlikte ülke çapında çok sayıda okuldan temizlik sorunu ile ilgili yoğun şikayetler gelmeye başlamıştır.
Hükümetin tasarruf politikaları kapsamında temizlik personelinin çalışma günlerinin azaltılması, okullardaki hijyen koşullarını ciddi şekilde tehlikeye atmakta ve öğrencilerin sağlığını riske sokmaktadır. Eğitimin niteliğini korumak ve öğrencilerimizin sağlığını güvence altına almak için okullarda hijyenin tam anlamıyla sağlanması zorunludur.
Okullar, sadece bilgi aktarılan yerler değil, aynı zamanda çocukların sağlıklı bir ortamda bulunmaları gereken yaşam alanlarıdır. Temizlik hizmetlerinin yetersizliği, öğrencilerin sağlığını olumsuz etkilerken, eğitim emekçilerinin de iş motivasyonunu düşürmektedir. Temizlik, eğitimin niteliği açısından vazgeçilmez bir ihtiyaçtır ve bu alan tasarruf yapılacak bir yer olmamalıdır.
Öğrencilerimizin sağlığını ve eğitimin niteliğini korumak adına, temizlik hizmetlerinin eksiksiz sağlanması gerekmektedir. Bu karar geri alınmalı ve okullarımızda hijyen koşullarının iyileştirilmesi için acilen adımlar atılmalıdır. Gerçek ve kalıcı çözüm kadrolu hizmetli alımıyla sağlanacağı için her okula yeteri kadar kadrolu hizmetli ataması yapılmasıdır.
Eğitim Sen, bu konunun yakın takipçisi olacak ve öğrencilerimizin güvenli ve sağlıklı bir ortamda eğitim alması için mücadele etmeye devam edecektir."
Türk Eğitim-Sen Genel Başkanı Talip Geylan: "İUP kapsamında okullarımıza tahsis edilmesi planlanan yardımcı hizmetli istihdamı, mevcut haliyle çok yetersizdir. Haftada üç gün ve aylık 8.000 TL ücretle çalıştıracak personel bulamazsınız! MEB bu personeli tam zamanlı ve asgari ücretin üzerinde bir maaşla istihdam edecek şekilde İŞKUR’la yaptığı protokolü yeniden düzenlemelidir. Yaklaşık 700 bin dersliğe sahip olan okullarımıza, yeterli sayıda yardımcı hizmetli ve teneffüs hakkı dahi olmayan okul öncesi sınıflarımıza da yardımcı personel kadrosu verilerek problem kökten çözülmelidir."
Anadolu Eğitim Sendikası Genel Başkanı Mehmet Alper ÖĞRETİCİ: "Şaka gibi ama devletin her kurumunda temizlik ve güvenlik görevlisi varken, en değerli varlıklarımız olan çocuklarımızın vaktinin çoğunu geçirdiği okullarımızda hala temizlik ve güvenlik görevlisi yok! KADROLU temizlik ve güvenlik görevlisi alımları şarttır!
İŞKUR temizlik ve güvenlik personelini 12 ay boyunca görevlendirilmelidir ki okullar yılın her döneminde düzenli ve yeterli temizlik hizmeti alabilin. Ayrıca, eğitime alınmış ve koşulları iyileştirilmiş temizlik ve güvenlik personelinin sürekli istihdam edilmesi, okulların hijyen standartlarını yükselterek öğrenci ve personelin sağlığını koruma ve güvenliği noktasında da büyük bir adım olacaktır. Yine bu görevlendirmelerin planlaması okullar açılmadan en az bir ay önce yapılmalıdır ki okullarda gerekli koşullar sağlanabilsin. Ebeveynler çocuklarını gönül rahatlığı ile okula gönderebilsin."
