Yükseköğretim Kurumları Sınavı'nda (YKS) iyi puan alanlar, Türkiye’deki üniversiteler arasından tercihlerini yapacaklar. Ancak sınavı kötü geçtiği için istediği üniversiteyi ya da bölümü kazanamayacağını düşünenler, yurt dışı alternatiflerini de araştırmaya başladı. Bu noktada üniversite seçerken çok dikkatli olmak gerekiyor. Çünkü yurt dışı eğitim danışmanlığı adı altında hizmet veren bazı kurumlar ve kişiler, gerçekliği olmayan cazip vaatler sunarak öğrencileri kapmaya çalışıyor. Milliyet'ten Ozan Ömer Kadüker'in haberine göre Yükseköğretim Kurulu’ndan (YÖK) denklik garantisi, Türkçe eğitim, yurt dışında oturum ve iş bulma imkânı, Türkiye’ye yatay geçiş seçeneği gibi vaatler en sık rastlananlar arasında. Tüm kayıt sürecini takip ettiklerini söyleyen hatta ‘mezun olana kadar ilgileneceğiz’ diyen dolandırıcılar, öğrenciler sınırı geçtikten sonra telefonlara dahi cevap vermiyor. Danışmanlık ücretleri ise 1.000 dolardan başlıyor, 10 bin dolara kadar çıkıyor.
Dolandırıcıların hedefinde şimdi de yurt dışında üniversite okumak isteyenler var. 'YÖK’ten denklik garantisi, oturum izni, Türkiye’ye yatay geçiş, ucuz yaşam’ gibi vaatler sunarak binlerce dolar aldıktan sonra öğrencileri yarı yolda bırakıyorlar. pic.twitter.com/FLdvOd7Ang
— Ozan Kadüker (@ozankaduker) July 19, 2023
Denkliğe dikkat edin
Bu alandaki dolandırıcılıklarla ilgili YÖK ile Türkiye’nin yurt dışındaki eğitim müşavirlikleri öğrencileri dikkatli olmaları için sık sık uyarıyor. Bu noktada okultanima.yok.gov.tr’den üniversitenin denkliğinin olup olmadığına da mutlaka bakmak gerekiyor. Çünkü üniversitenin denkliği yoksa alınan diploma Türkiye’de geçerli olmuyor.
Konuyla ilgili görüş aldığımız CDS Yurtdışı Eğitim ve Danışmanlık Şirketi’nden Çağlayan Özer, “Adını ilk kez duyduğunuz bir üniversiteye başvuracaksınız, öncesinde denklik araştırması yaparsanız mezuniyet sonrasında sıkıntı yaşamazsınız. Denkliği olmayan bir üniversiteden mezun olursanız, bu mesleği Türkiye’de yapmanıza izin verilmez. Erkek öğrenciler, askerliklerini lise mezunu statüsünde yapmak zorunda kalır” dedi.
Ovygo’nun Yönetici Partneri Andaç Baran Cezayirlioğlu ise kimi danışmanların temsilciliğini yaptıkları okullardaki programlara öğrenci yönlendirip komisyon aldıklarını kaydederek bu sebeple okul ile danışman arasında bir ticari ilişki olup olmadığının araştırılmasını önerdi.
Net konuşmadılar
Çok şikâyet edilen danışmanlık şirketlerini öğrenci gibi aradık. Sitelerinde ‘denkliği var’ denilen üniversiteleri sorduğumuzda “Mezun olduktan sonra Türkiye’de sınava girmeniz gerekiyor, kazanmama ihtimaliniz de var” dediler. Daha önce denklik alan oldu mu diye sorduğumuzda “Öğrenciler mezun olduktan 2-3 yıl sonra sınavlara girdikleri için bilgimiz yok” cevabını verdiler. Bir diğeri ise “Denklik alan çok mezunumuz var, adliye çevresini gezerseniz, görürsünüz. Ayrıca denklik almadan diplomayı prestij ya da maaş yükseltme amaçlı da kullanabilirsiniz” ifadelerini kullandılar.
Kandırıldılar
Kimi gittiği üniversitenin diplomasının denkliğinin olmadığını öğrendi kiminin ise mezun olmadan üniversitesi kapandı. Mağdur olan öğrenciler dava açarak ya da şikâyet siteleri üzerinden haklarını aramaya çalışıyor. Örnekler şöyle:
- 3.000 dolar eğitim ücreti ve 1.500 dolar danışmanlık ücreti olmak üzere 4.500 dolar verdik. Gittiğimizde öğrendik ki okul ücreti sadece 1.500 dolarmış.
- Oğlumu Gürcistan’a gönderdiler, okul dedikleri yer kötüydü, mezun olmadan kapandı. Orada okuduğumuza dair bir belge bile alamıyoruz.
- ‘Dünyada ilk 100’de, denklik sorunu yok, eğitim bitene kadar bizim çocuklarımız’ dediler. Parayı aldıktan sonra hiç ilgilenmediler. Söyledikleri her şey yalan çıktı.
MEB’den ceza uyarısı
Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) da eğitim alanında hizmet veren şirketleri sık sık denetliyor. Dün, Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin imzasıyla illere gönderilen yazıyla, ruhsat almadan izinsiz eğitim ve öğretim faaliyetinde bulunduğu tespit edilen eğitim merkezi, eğitim danışmanlığı, kariyer rehberliği, eğitim koçluğu gibi merkezlerin hem kapatılacağı hem de kurumlara idari para cezası verileceği duyuruldu.
Yurt dışında üniversite seçerken YÖK’ün okultanima.yok.gov.tr adresinden üniversitenin denkliğinin olup olmadığına mutlaka bakmak gerekiyor.