Öğretmenlerin uzman ve başöğretmenlik sınavıyla ilgili sosyal medyada başlatmış oldukları itirazları devam etmektedir. Her ne kadar bazı gazeteler, öğretmenlerin itirazlarını sınava girecek öğretmenler arasında küçük bir grubun itirazı olarak göstermiş olsa da sosyal medyada oluşturulan etiketlerin bir milyonu geçtiği görülmektedir. Milli Eğitim Bakanlığının konuyla ilgili açıklamalarına ise öğretmenler; #meböğretmenidinle etiketiyle itiraz ettiler.
Öğretmenlerin sosyal medyada oluşturdukları gruplarda; taleplerinin neler olduğunu, sayılarının kaç olduğunu, sınav çalışma gruplarındaki öğretmenlerin de sınava ilişkin görüşlerini takip etmeye çalıştım. Sosyal medya da oluşturulan grupların bazıları; sadece sınava itiraz eden öğretmenlerin paylaşım için oluşturdukları gruplardır. Sınava itiraz eden grupların üye sayılarının binlerle ifade edildiğini belirtmek isterim. Bu gruplar, etiketleri ortak oylama ve demokratik kurallara göre hazırlamaktadırlar. Bu gruplar arasında zaman zaman küçük kopmalar olup, yeni gruplar oluşabilmektedir. Ancak, gruplarda kopmalar olsa da sınava itiraz etiketlerinde tüm gruplar birleşmektedir. En önemlisi; sınava hazırlık grubu içerisinde olup, bu gruplara destek veren öğretmenlerin olduğu da görülmektedir. Sınav gruplarını da inceliyorum. Sınav gruplarının yöneticilerinin birçoğunun, işi sınav sektörüne dönüştürme hayalinde oldukları görülmektedir. Sınav gruplarında kitaplaştırılmış ders notları, ücretli telefon uygulamaları satışlarının da yapıldığı görülmektedir. Sınavı tamamen ticari faaliyetlere dönüştüren gruplardaki bazı grup yöneticileri sınavı savunurken, üyelerinin çoğu sınavın ezbere dayalı olduğunu, kendilerine katkı sağlamadığını, soruların eğitim pratiği ile bağdaşmadığını ifade etmektedirler. Aslında sınav gruplarına üye olanların da çoğunluğunun eğitim içerikleri ve sınavlara ilişkin itirazları olduğu görülmektedir. Öğretmenler; sınava etkili itiraz etmeyen ya da sınava itiraz ediyormuş gibi görünen ancak, diğer taraftan sınava hazırlık kitabı çıkaran sendikalara da çok ciddi itirazları olduğu görülmektedir. Bu nedenle, öğretmenler yetkili sendikalara; #yetkilisendikadanistifa etiketiyle tepkilerini ifade ettiler. Sınav grupları ve diğer gruplarda olan sendikalı birçok öğretmen sendikalarından istifa formu doldurduklarını, 5 Eylül’de okula gittiklerinde istifalarını vereceklerini de ifade etmektedirler. Sendikalarından istifa etmek isteyenlerin çoğunun yetkili sendikaların üyeleri olduğunu ifade etmeleri de dikkat çekmektedir. Sendikalarından istifa edeceklerini ifade eden öğretmenler, sınav konusunda etkili davranan, bu konuda yeterli desteği gösteren sendikalara katılacaklarını da sosyal medya gruplarında paylaşmaktadırlar.
Öğretmenlik kariyer basamakları sınavı kısaca; uyuyan devi uyandırdı… Öğretmenler, sendikal anlayışları sorguladı. Emek ve haklarını arayanlar ile koltuk arayışında olanların ayırdına vardılar…
Öğretmenlerin uzman ve başöğretmenlik sınavında neye ve neden karşı olduklarına yazılarımda birçok kez değinmiştim. Bu yazımda, Öğretmenlik Meslek Kanunu’nun “öğretmenlik kariyer basamakları” başlığı altındaki 6. maddesine değinmek istiyorum. Öğretmenlik meslek kanunuyla ilgili öğretmenlerin yapmış oldukları bir paylaşım dikkatimi çekmişti. Öğretmenlerin ne istedikleri aslında o paylaşımda kısaca özetlenmişti. O paylaşımı olduğu gibi aktarmak istiyorum:“Uzman ve Başöğretmenlik Sınavı Sonunda
1-Görevde yükselmiyorum.
2-Yetkim artmıyor.
3-Üst kariyerler için avantaj değil. Örneğin okul müdürü uzmanlardan, şube müdürleri Başöğretmenlerden gibi.
4-MEB Teşkilat yöneticiliği için uzman ya da Başöğretmen olma şartı yok.
5-Tayinlerde ek puan da getirmiyor.
6-Sadece ücret artışı var. O da emekliliğe faydası yok.
Demem o ki gülüm; ÖMK gerçek bir kariyer değil, sanal bir kariyer düzenlemesidir.”
Öğretmenlik Meslek Kanunu’nun “öğretmenlik kariyer basamakları” başlığı altındaki 6. maddesinin 1. fıkrasında uzman öğretmenlik için; aday öğretmenlik dâhil öğretmenlikte en az on yıl hizmeti bulunanlardan
a) Mesleki gelişime yönelik 180 saatten az olmamak üzere düzenlenen Uzman Öğretmenlik Eğitim Programını tamamlamış olan,
b) Mesleki gelişim alanlarında uzman öğretmenlik için öngörülen asgari çalışmaları tamamlamış olan
c) Kademe ilerlemesinin durdurulması cezası bulunmayan, öğretmenleruzman öğretmen unvanı için yapılan yazılı sınava başvuruda bulunabilir. Uzman öğretmen unvanı için yapılan yazılı sınavda 70 ve üzeri puan alanlar başarılı sayılır. Yazılı sınavda başarılı olanlara uzman öğretmen sertifikası düzenlenir.”
Uzman öğretmenlik ile ilgili fıkrada belirtildiği gibi, kanun maddesinde 180 saatlik eğitim ve eğitim sonrası sınav kanun maddesinde belirtilmiştir.
Öğretmenlik Meslek Kanunu’nun 6. maddesinin 2. fıkrasında ise, “Uzman öğretmenlikte en az on yıl hizmeti bulunan ve kademe ilerlemesinin durdurulması cezası bulunmayan uzman öğretmenlerden mesleki gelişime yönelik 240 saatten az olmamak üzere düzenlenen Başöğretmenlik Eğitim Programını tamamlamış olan ve mesleki gelişim alanlarında başöğretmenlik için öngörülen çalışmaları tamamlayanlar başöğretmen unvanı için yapılan yazılı sınava başvuruda bulunabilir. Yazılı sınavda 70 ve üzeri puan alanlar başarılı sayılır. Yazılı sınavda başarılı olanlara başöğretmen sertifikası düzenlenir.” denmektedir.
Öğretmenlik Meslek Kanunu’nun 6. maddesinin 8. fıkrasında ise, “Öğretmenlik mesleği kariyer basamaklarında ilerlemeye ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle düzenlenir.” denilmektedir.
Öğretmenler. kanun 1. ve 2. maddesinde revizyon yapılmasını talep etmektedirler. Öğretmenlerin eğitimlerin içeriklerine de ciddi itirazları olduğu görülmektedir.
Öğretmenler yönetmelikle belirtilen eğitim içeriklerinin eğitimde saha uygulamalarıyla örtüşmediğini ifade etmektedirler. Eğitimin içerikleri bütün olarak incelendiğinde; eğitim içeriklerinin büyük bir bölümünün kapsayıcı eğitimi, faklılaştırılmış eğitimi ve okul güvenliğinde ise yine eğitimdeki mültecilerin entegre edilmesi konularının ağırlıklı yer aldığını ifade etmektedirler.
Öğretmenlerin eğitim içerikleri ve video derslerin niteliği ile ilgili de ciddi itirazları var. Öğretmenler, eğitim programını hazırlayan ve karar verenlerin mutlaka eğitim içeriklerini ve eğitim videolarını incelemelerini istemektedirler. Eğitim içerikleri incelendiğinde; eğitim içeriklerinin cümle düşüklükleri ve gereksiz ayrıntılar içerdiği, konuların anlaşılması yerine karmaşık hale getirildiği görülecektir. Öğretmenler, video derslerinin sesli kitap niteliğini bile ifade edemediğini vurgulamaktadırlar. Uzman ve başöğretmenlik eğitimleri bir gerçeği daha gün yüzüne çıkardı. O gerçek de üniversitelerin akademik kadrolarının içler acısı durumu… Eğitimde iyileştirmeye; üniversitelerin akademik kadrolarının niteliğini geliştirmekle başlanmalı…
Mesleğinde 34 yılı geride bırakan bir öğretmen, “sınav notlarının ezber ve saha gerçeği ile uyuşmadığını ifade etmektedir. Öğrencilerime birkaç yıl daha hizmet etmek isterdim. Onca yıl bekledim. Bu hizmet yılından sonra sınav girmek zoruma gidiyor.” benzer ifadeler birçok kıdemli öğretmen tarafından ifade edilmektedir. Eğitim sistemimizi sınav odaklı yapıdan kurtarmak yerine, eğitimin en önemli halkasını oluşturan öğretmenleri de sınava mahkum etmek; ne kadar gerçekçi, ne kadar doğru bir bakış açısı?..
Sonuç olarak, çağdaş uygarlık seviyesine; güçlü eğitim sistemiyle ulaşılır. Güçlü eğitim sistemi ise, mutlu öğretmenler tarafından sağlanır. Öğretmenleri mutsuz toplumlar, sadece bugünlerini değil, geleceklerini de kaybederler… Geleceği aydınlık, yarınları umut dolu bir nesil için, “ÖNCELİĞİMİZ EĞİTİM”…
Ali Güngör
ikegitmeni@hotmail.com
