Üniversitede öğrenim görmesine ya da mezun olmasına rağmen her yıl yüz binlerce genç, Yükseköğretim Kurumları Sınavı’na (YKS) girerek kendisine yeni bir kariyer yolu çiziyor. Bu durumun yaşanmasında tercih hatası yapmak, okuduğu üniversite ve bölümden memnun olmamak ya da seçilen alanda iş bulma konusundaki endişeler etkili oluyor. Ancak zorlu sınav sürecine girmeden de üniversite ve bölüm değiştirmek yatay geçişle mümkün. Çoğu üniversitede ağustos ayının ortalarına kadar başvurular devam ederken bu yıl yüzde 150’yi aşan zam oranlarıyla yükselen öğrenim ücretleri nedeniyle vakıf üniversitelerinden devletlere yapılacak yatay geçişlere ilginin artması bekleniyor. Ancak devlet üniversitelerine yatay geçişler, vakıflara göre çok daha zor oluyor. Çünkü yüksek not ortalamaları ya da merkezi sınav puanları isteniyor. Bu durumda rakipleri geride bırakmak için 0,1 puan farkı üstünlüğü bile çok önemli.
ÜÇ SEÇENEK VAR
Yatay geçiş yapmak isteyenlerin kuralları iyi bilmesi gerekiyor. Öyle ki önlisans ve lisans programlarının hazırlık sınıfına; önlisansta ilk yarıyıl ile son yarıyılda, lisansta da ilk iki yarıyıl ile son iki yarıyılda yatay geçiş yapılamıyor. Bu kurallar çerçevesinde öğrencilerin önünde üç seçenek bulunuyor:
*Kurum İçi Programlar Arası Yatay Geçiş: Öğrenciler, kayıtlı olduğu üniversitenin kendi bünyesinde aynı düzeydeki diğer diploma programlarına geçiş yapabiliyor. İkinci öğretim programında sınıfın ilk yüzde 10’una girenler ile açık ve uzaktan öğretim programlarında 100 üzerinden 80 veya üzeri puanı olanlar, üniversitelerin birinci öğretim programlarına kontenjan dahilinde yatay geçiş yapabiliyorlar.
*Kurumlar Arası Yatay Geçiş: Üniversitelerin aynı düzeydeki eşdeğer diploma programları arasında ve YÖK’ün belirlediği kontenjanlar çerçevesinde kabuller alınıyor. Öğrencinin, kayıtlı olduğu programda bitirmiş olduğu dönemlere ait genel not ortalamasının en az 100 üzerinden 60 olması şart.
*Merkezi Yerleştirme Puanıyla Yatay Geçiş: Burada öğrencinin kaydolduğu yıldaki merkezi yerleştirme puanının, geçmek istediği programın girdiği yıldaki taban puanına eşit veya yüksek olması gerekiyor. Eğer öğretim dili Türkçe olan programdan yabancı dilde eğitim yapan programlara geçmek isteniyorsa yabancı dil şartının sağlanması koşulu aranıyor. Bu koşul sağlanamıyorsa yabancı dil hazırlık eğitimi almak zorunlu.
Merkezi yerleştirmede başarı sırası şartı aranan tıp, hukuk, eczacılık, diş hekimliği, mimarlık, mühendislik ve öğretmenlik programlarına yatay geçişte de baraj uygulanıyor. O nedenle öğrencilerin, üniversiteye girdikleri yıl, ilgili puan türünde bölümün istediği başarı sırası şartı içinde olması gerekiyor.
BURSLU ÖĞRENİM MÜMKÜN
Vakıf üniversitelerinin bir programında burslu kontenjan dahilinde okuyan öğrenciler yatay geçiş yaptıklarında burslarının devam edip etmeyeceğini merak ediyor. Burs konusunda esasları belirleme yetkisi üniversite senatolarına ait. Bazı vakıf üniversitelerinde yatay geçişlerde burslu kontenjan bulunmazken bazılarında kurum içi yatay geçişlerde ÖSYM bursu ve indirimler devam ederken bölümlere özel burs olanakları sunuluyor. Bunun için üniversitelerin sitelerinde yayınladıkları başvuru koşullarını iyi okumak gerekiyor.
BAŞVURULAR SÜRÜYOR
Yatay geçiş başvularını alan bazı devlet üniversitelerinde tarihler şöyle:
Afyon Kocatepe Üniversitesi: Kurumlar arası yatay geçiş başvuruları 22 Temmuz’a kadar devam ediyor.
Dokuz Eylül Üniversitesi: Kurumlar arası yurt içi yatay geçiş 21 Temmuz’a kadar sürüyor. Merkezi yerleştirme puanıyla başvurular da 1-15 Ağustos tarihleri arasında alınacak.
Ege Üniversitesi: Not ortalaması ile yatay geçiş işlemleri 24-28 Temmuz 2023 tarihleri arasında yapılacak.
Galatasaray Üniversitesi: Kurum dışı ve yurt dışı yatay geçiş başvuruları 17 Temmuz-4 Ağustos’ta kabul edilecek.
Gazi Üniversitesi: Kurumlar arası yatay geçiş başvuruları 17-21 Temmuz 2023 tarihleri arasında alınacak.
İstanbul Medeniyet Üniversitesi: Kurumlar arası yatay geçiş başvuruları online olarak 1-15 Ağustos 2023 tarihleri arasında yapılabilecek.
İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa: Kurumlar arası yatay geçiş başvuruları 24–28 Temmuz’da alınacak.
Karadeniz Teknik Üniversitesi: Yatay geçiş başvuruları 1-11 Ağustos 2023 tarihleri arasında kabul edilecek.
MİNE ÖZDEMİR GÜNELİ / MİLLİYET