"Yeni öğretim yılı öncesi verdiği demeçlerde öğrencilere farklı kıyafetleri konusunda anlayışlı davranılmasını istemiş olan Sayın Ömer DİNÇER, öğrenci kılık-kıyafet yönetmeliğini tümden değiştirdi*(aşağıdadır). Öğretmenler ve diğer milli eğitim personelinin kılık kıyafeti konusunda henüz bir adım atmamış olan bakanlığın yakın bir tarihte bu düzenlemeyi de yapmasını bekliyoruz.
Bugünkü Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren yönetmelik, eski yönetmelikte yasak olan ancak çok da uyulmayan başörtüsü yasağını kaldırdığı gibi 23 Nisan gibi özel günlerde temsil kıyafetleri aldırılmasını yasaklıyor. Yönetmelik kapsamında İmam Hatip ortaokulları ve liseleri dışındaki okullarda seçmeli Kuran derslerinde başörtüsü takmayı serbest kılan yönetmelik, zorunlu eğitimin her kademesinde mevsim koşullarına uygun olacak her tür kıyafete izin veriyor. Öğrencilerin tek tip eşofman veya spor kıyafeti giyme zorunluluğunu da kaldıran yönetmelik, siyasi simge sayılacak aksesuarları yasaklıyor. Özgürlük içeren her uygulama insanlara hoş ve cazip gelse de, yeni yönetmeliğin yaratacağı sonuçları şimdiden öngörmek, tartışmak yerinde olacaktır.
Öncelikle Resmi Gazetede yayınlanmadan önce taraflarıyla hiç tartışılmamış, uygulama örnekleri üzerine çalışılmamış, öğretmenlerin ve sendikaların görüşlerine başvurulmamıştır. Erkek öğretmenleri kravat cenderesine sokan, ceketle sınırlayan, kot pantolona ve özellikle sınıf öğretmenleri için eşofmana izin vermeyen yönetmelik dururken “özgürleştirmeye” öğrenciden başlamak doğru değildir. Kıyafet serbestliği uygulanan ülkelerin bazılarının akademik başarının düşmesi ve disiplinin bozulması nedeniyle tekrar üniformaya döndüğünü (İngiltere) bilmek yerinde olacaktır. Yurdumuzda da haftanın 1 günü serbest kıyafete izin veren özel okulların çoğunun disiplinin bozulduğu gerekçesi ve veli tepkisi ile bu uygulamadan vazgeçtiği bilinmektedir.
Serbest kıyafetin sınıf ve okul mevcutlarının az olduğu, sosyo-ekonomik anlamda homojen bir yapının görüldüğü ülkelerde başarıyla uygulanması mümkündür. Okul içinden veya dışından unsurların şiddet eylemlerini sıkça gerçekleştirdiği ülkemizde kimin öğrenci olduğunu anlamak hayati öneme sahiptir. Kıyafet serbestisi ile mevcut yönetmelikler ve kalabalık sınıflar yüzünden disiplin uygulamakta güçlük çeken öğretmenlerimiz yeni güçlüklerle karşı karşıya kalacaktır. Yalnızca ergenlikte değil, çocukluk döneminde de beğenilme, fark edilme kaygısı duyan öğrencilerimizin şık olma, marka giyinme arzularını dizginlemek mümkün olmayacaktır. Aynı kapsamda fakir öğrencilerin oldukça müşkül hissedeceği, her velinin kendi bütçesi doğrultusunda yeni masraflara yelken açacağını öngörmekteyiz.
10-14 yaşındaki ortaokul çocuklarının başörtüsü takmasının kendi karaları ile olmayacağı, dayatmanın pedagojik ve psikolojik açıdan sakıncaları bilinmelidir. Mesleğe yönelimin daha erkene alınması gerekçesiyle başlayan 4+4+4 evriminin; ortaokullarımızı yalnızca imam hatip ortaokulları ve düz ortaokullar şeklinde ikiye ayırması, 5. Sınıfın orta okula dahil edilip, başlama yaşının erkene çekilmesinin ardından gelen başörtüsü serbestliğinde amacın özgürlük olması inandırıcı değildir. Hali hazırda yetenek veya ilgiden bağımsız olarak ailelerin dini ve siyasi hassasiyetleri ile kayıt altına alınan imam hatip ortaokulu kız öğrencilerinin şimdilik 10 yaşında, 4 yıl sonra 9 yaşında başörtüsü takmak zorunda bırakılacağı açıktır. İmam hatip liselerindeki serbestlik ise zaten meslek dersleri dışında da uygulanmakta olan bir serbestliğin yasal zemine kavuşturulmasıdır. Seçmeli Kuran dersleri kapsamında diğer okullarda da uygulanacak olan başörtüsü serbestliğinin yalnızca bu derse özgü kalmayacağını, bazı öğrenciler için dersin olduğu günlerden başlayarak giderek süreklilik kazanacağını, bazı yörelerde ilkokul 1. Sınıf seviyesine kadar ineceğini tahmin etmek zor değildir.
Eğitim ortamını, şeklini temelden etkileyecek değişikliklerin üzerinde yeterince çalışmadan, düşünmeden, tartışılmadan yapıldığı bir dönemden geçiyoruz. Eğitimin kalitesi ve içeriği ile ilgili sorunları çözmeden, öğrencilerin kendi ilgi ve yetenekleri doğrultusunda eğitim almasını sağlamadan, daha da önemlisi öğrenci ve öğretmenin güvenliğini, eğitim disiplinini sağlamadan getirilen her türlü “özgürlük” yalnızca popülisttir. Kamuoyu önünde ve siyasi içerikte tartışılacağından endişe ettiğimiz bu yönetmeliğin öğrencilerimiz ve eğitimiz üzerindeki etkileri yakın zamanda anlaşılacaktır.
Yönetmeliği hazırlama aşamasında başvurulmayan görüşlerimizin, değerlendirme aşamasında dikkate alınmasını umuyoruz. "
Anadolu Eğitim Sendikası
*****
27 Kasım 2012 SALI Resmî Gazete Sayı : 28480 YÖNETMELİK Karar Sayısı : 2012/3959 Ekli Yönetmeliğin yürürlüğe konulması; Milli Eğitim Bakanlığının 26/11/2012 tarihli ve 183435 sayılı yazısı üzerine, Bakanlar Kurulu’nca 26/11/2012 tarihinde kararlaştırılmıştır. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞINA BAĞLI OKUL ÖĞRENCİLERİNİN KILIK VE KIYAFETLERİNE DAİR YÖNETMELİK Amaç ve kapsam MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, Millî Eğitim Bakanlığına bağlı resmî ve özel okul öncesi, ilkokul, ortaokul ve lise öğrencilerinin kılık ve kıyafetlerine dair usûl ve esasları düzenlemektir. (2) Bu Yönetmelik, 8/2/2007 tarihli ve 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanununun 3 üncü maddesinin sekizinci fıkrası ile 5 inci maddesinde belirtilen okulların öğrencileri hakkında uygulanmaz. Dayanak MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, 14/6/1973 tarihli ve 1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu ile 25/8/2011 tarihli ve 652 sayılı Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameye dayanılarak hazırlanmıştır. Temel ilkeler MADDE 3 – (1) 4 üncü maddede yer alan sınırlamalar dışında okul öncesi, ilkokul, ortaokul ve liselerde kılık ve kıyafet serbesttir. (2) Öğrenciler, okul, sınıf ve şubelerde tek tip kıyafet giymeye zorlanamaz. Ancak, velilerin en az yüzde altmışının muvafakatiyle, Millî Eğitim Bakanlığına bağlı özel kurumlara ait okul öncesi, ilkokul, ortaokul ve liselerde 4 üncü maddede yer alan sınırlamalara uyulmak kaydıyla, okul yönetimlerince okul kıyafeti belirlenebilir. (3) Okul öncesi, ilkokul, ortaokul ve lise öğrencileri, yaş grubu özelliklerine uygun, temiz ve düzenli bir kıyafet giyer. (4) Öğrenciler, öğrenim gördükleri programın özelliğine göre atölye, işlik ve laboratuarlarda önlük veya tulum, işyerlerinde ise yapılan işin özelliğine uygun kıyafet giyer. (5) Öğrenciler, beden eğitimi ve spor derslerinde eşofman, diğer spor etkinliklerinde ise etkinliğin özelliğine uygun kıyafet giyer. Ancak öğrenciler tek tip eşofman veya spor kıyafeti giymeye zorlanamaz. (6) Kız öğrenciler, imam-hatip ortaokul ve liseleri ile çok programlı liselerin imam-hatip programlarında tüm derslerde, ortaokul ve liselerde ise seçmeli Kur'an-ı Kerim derslerinde başlarını örtebilir. (7) Sağlık özrü bulunan ve bu durumu belgelendiren öğrencilerin özürlerinin gerektirdiği şekilde giyinmelerine izin verilir. (8) Özel gün, hafta ve kutlamalarda ders içi ve ders dışı faaliyetlerde kullanılmak üzere veliye malî yük getirecek özel kıyafet aldırılamaz. Kılık ve kıyafet sınırlamaları MADDE 4 – (1) Öğrenciler; a) Öğrenim gördükleri okulun arması ve rozeti dışında nişan, arma, sembol, rozet ve benzeri takılar takamaz, b) İnsan sağlığını olumsuz yönde etkileyen ve mevsim şartlarına uygun olmayan kıyafetler giyemez, c) Yırtık veya delikli kıyafetler ile şeffaf kıyafetler giyemez, ç) Vücut hatlarını belli eden şort, tayt gibi kıyafetler ile diz üstü etek, derin yırtmaçlı etek, kısa pantolon, kolsuz tişört ve kolsuz gömlek giyemez, d) Siyasî sembol içeren simge, şekil ve yazıların yer aldığı fular, bere, şapka, çanta ve benzeri materyalleri kullanamaz ve giysileri giyemez, e) Okul içinde baş açık, saçlar temiz ve boyasız olarak bulunur, makyaj yapamaz, bıyık ve sakal bırakamaz. 3 üncü maddenin altıncı fıkrası hükümleri saklıdır. Yaptırımlar MADDE 5 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerine aykırı hareket eden ortaokul öğrencilerine 27/8/2003 tarihli ve 25212 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Millî Eğitim Bakanlığı İlköğretim Kurumları Yönetmeliği; lise öğrencilerine 19/1/2007 tarihli ve 26408 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Ödül ve Disiplin Yönetmeliği hükümleri uygulanır. (2) Bu Yönetmelik hükümlerine aykırı hareket eden okul yöneticileri hakkında ilgili disiplin hükümleri uygulanır. Uygulanmayacak ve yürürlükten kaldırılan hükümler MADDE 6 – (1) Diğer yönetmelik ve düzenleyici işlemlerin resmî ve özel okul öncesi, ilkokul, ortaokul ve lise öğrencilerinin kılık ve kıyafetlerine ilişkin konulardaki bu Yönetmeliğe aykırı hükümleri uygulanmaz. (2) 22/7/1981 tarihli ve 8/3349 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Milli Eğitim Bakanlığı ile Diğer Bakanlıklara Bağlı Okullardaki Görevlilerle Öğrencilerin Kılık Kıyafetlerine İlişkin Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır. (3) 16/7/1982 tarihli ve 8/5105 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Çalışan Personelin Kılık ve Kıyafetine Dair Yönetmeliğin 14 üncü maddesinde yer alan "ile 22/7/1981 tarihli ve 8/3349 sayılı Bakanlar Kurulu Kararına bağlı "Milli Eğitim Bakanlığı ile Bakanlıklara Bağlı Okullardaki Görevlilerle Öğrencilerin Kılık Kıyafetlerine İlişkin Yönetmelik" hükümleri" ibaresi yürürlükten kaldırılmıştır. Geçiş hükümleri GEÇİCİ MADDE 1 – (1) 3 üncü maddenin altıncı fıkrası hükümleri saklı kalmak kaydıyla, 6 ncımaddenin ikinci fıkrasıyla yürürlükten kaldırılan hükümlerin uygulanmasına 2012-2013 öğretim yılı sonuna kadar devam edilir. (2) Öğrenciler, 2012-2013 ve daha önceki öğretim yılları için okul yönetimlerince belirlenen önlük veya okul üniformalarını 2013-2014 öğretim yılında giyebilir. Yürürlük MADDE 7 – (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme MADDE 8 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
