Göktürk-2 uydusunun uzaya fırlatılmasıyla, uzay teknolojilerinde yeni bir döneme girilirken, güneş sistemindeki çeşitli gök cisimlerine ve yüzey şekillerine Türk ve Türkiye kökenli isimlerin verildiği…
Göktürk-2 uydusunun uzaya fırlatılmasıyla, uzay teknolojilerindeyeni bir döneme girilirken, güneş sistemindeki çeşitli gökcisimlerine ve yüzey şekillerine Türk ve Türkiye kökenliisimlerin verildiği ortaya çıktı.
Gök cisimleri arasında, Ankara ve Dumlupınar isimli gezegencikler;
İbn-i Sina, Nasreddin Tusi, Uluğ Bey, Mimar Sinan ve Halide Edip Adıvaradı verilmiş kraterler, Tarsus Vadisi, İda Dağları ve HellespontusÇağ
Üniversitesi Uzay Gözlem ve Araştırma Merkezi (ÇUGAM) Müdürü Prof. Dr.
Mehmet Emin Özel, AA muhabirine yaptığı açıklamada, güneş sistemindeki
tüm gök cisimlerinin ve bunların yüzey şekillerinin isimledirilmesinin,
genelde belli kurallar çerçevesinde, Uluslararası Astronomi Birliği'nin
(IAU) İsimlendirme Komisyonu tarafından, önerilere bakılarak
kararlaştırıldığını bildirdi.
Ay üzerindeki bazı kraterlere
tanınmış Türk-İslam bilimcileri İbn-i Sina ve İslam filozofu Nasreddin
Tusi gibi isimlerin verildiğini belirten Özel, ''Gezegenlere de Türk
edebiyatçılarının ve sanatçılarının isimlerinin verildiği yerler var.
Örneğin Merkür'deki yapılara, sanatçıların, mimarların, müzisyen, ressam
ve edebiyatçıların isimleri veriliyor. Merkür'de mimarımız Koca Sinan
adını taşıyan 30 kilometre çapında bir krater bulunuyor'' dedi.
Özel,
Merkür çevresinde dolanan ve Merkür yüzeyinde yeni yapılar keşfeden
NASA'nın MESSENGER Uzay Aracı'nın gönderdiği resimlerde ortaya çıkan
yeni krater ve yapılara bazı Türk sanatçılarının isimlerinin
verilebileceğini vurgulayarak, ''Bunun için ilgi duyan kişilerin küçük
kampanyalar çerçevesinde IAU'ya, gerekçeleriyle birlikte öneriler
göndermesi gerekiyor'' diye konuştu.
-Türk kadın yazar ve şairler uzayda-
Yunan
mitolojisinde güzellik tanrıçası Venüs gezegenindeki yeryüzü
şekillerinin tanınmış bayan sanatçı ve tarihsel bayan figür ve isimlere
ayrıldığını ifade eden Prof. Dr. Özel, ''Venüs gezegeni üzerinde
kraterlerden birine tanınmış Türk kadın yazarımız Halide Edip Adıvar,
diğerine de 14. yüzyılda yaşamış kadın şairimiz Mihri Hatun'un adı
verilmiştir'' bilgisini aktardı.
Özel, Mars'ta da Tarsus Vadisi,
İda (Kaz) dağları, ya da Hellespontus (Çanakkale Boğazı'nın antik
dönemdeki adı) ismini taşıyan bölgeler olduğunu, bunların ücretsiz
indirilebilen ''Google-Earth'' programlarının Ay, Mars ve Venüs
haritalarından takip edilebileceğine dikkati çekti.
ÇUGAM Müdürü
Prof. Dr. Özel, Satürn'ün aylarından Enseladüs üzerindeki yapıların ise
iyi bilinen ''Binbir Gece Masalları'' figürleri olan Şehrazad, Dünyazad,
Ali Baba, Semerkant gibi isimler taşıdığını anlattı.
-Ankara ve Dumlupınar gezegencikleri-
Bazı göktaşı ve astroidlere de Türk isimlerinin verildiğini aktaran Özel, şunları kaydetti:
''Göktaşı
ve astroidlere, şimdiye kadar keşfedenlerin isimleri veriliyordu. Şu
anda iki astroidin adı da Türkiye ile ilgili olarak tescil edilmiştir.
Bunlardan ilki, 1940'larda Ankara Üniversitesi'nde çalışan bir Alman
profesörün keşfederek 'Ankara' adını verdiği bir küçük gezegencik,
diğeri de 1954'te Dumlupınar denizaltımızın battığı gün keşfedilen bir
gezegenciğe, olayın ve kayıp denizcilerimizin anısına verilmiş olan
'Dumlupınar' adını taşıyan gezegenciktir.''